235دنبال خواهد داشت؛ اثر روشن آن بين محدثان، رد روايات، در صورت جرح راوى، و قبول روايات و عمل به مضمون آن، در صورت تعديل راوى است.
به‌همين‌دليل عالمان جرح‌وتعديل، جايگاه ويژه‌اى در اين زمينه دارند؛ زيرا به‌واسطه احكام ايشان، احاديث تمييز داده مى‌شود، و ديگر انديشمندان علوم نقلى مانند فقه و مفسر، فتاواى خود را براساس احكام عالمان جرح‌وتعديل صادر مى‌كنند. به‌عبارت‌ديگر، ثبوت روايات و حفظ و صيانت از شريعت و سنت نبوى، همگى بستگى به دقت نظر عالمان جرح‌وتعديل دارد كه جايگاه رفيع ايشان در اين باره را روشن مى‌سازد.
ازاين‌رو بايد آنان متناسب با چنين مقامى، صفاتى متناسب با اين جايگاه ويژه داشته باشند كه از مهم‌ترين آنها عدالت، علم، دورى از تعصب، شناخت اسباب جرح‌وتعديل و آگاهى كامل از مدلول و معانى الفاظ ايشان است. عبدالحى لكنوى در اين باره، نوشته است:
در جارح و معدل، علم، تقوا، ورع، صدق، دورى از تعصب و شناخت اسباب جرح و تزكيه شرط شده است. كسى كه اين‌گونه نباشد، جرح و تزكيه از وى پذيرفته نمى‌شود. 1
ذهبى نيز در چند مورد، اين قاعده اساسى در جرح‌وتعديل راويان را تذكر داده است. وى در اين باره مى‌نويسد: «والكلامُ في الرُّواة يَحتاجُ إلى وَرَعٍ تامّ وبَراءةٍ من الهوى والمَيْل وخِبرةٍ كاملةٍ بالحديثِ وعِلَلِه، ورجالِه». 2 همچنين ذهبى در ميزان الاعتدال نوشته است: