396درباره «اولين اربعين» پس از شهادت امام حسين (ع) بحث‌ها و پرسش‌هاى بسيارى تاكنون مطرح شده است؛ مانند اين‌كه:
1. آيا اهل‌بيت امام حسين (ع) در همان اولين اربعين در سال 61 هجرى بر سر تربت سيدالشهدا حاضر شده‌اند؟ يا نه در اربعين ديگرى بوده است؟
2. آيا اساساً اسراى اهل‌بيت (عليهم السلام) در راه بازگشت از شام به مدينه، از كربلا هم گذشته‌اند يا نه؟
3. آيا جابر بن عبدالله انصارى و عطيه، در همان اربعين نخست، قبر امام حسين (ع) را زيارت كرده‌اند؟ و آيا از نظر مسافت و فاصله زمانى چنين چيزى امكان دارد؟
4. آيا از نظر تاريخى، برخورد اهل‌بيت (عليهم السلام) با جابر بن عبدالله در كربلا صورت گرفته است؟ و اولين زائر قبر امام حسين (ع) در اربعين، جابر بوده است يا اهل‌بيت (ع) ؟
5. منابع تاريخى در اين مورد چه نگاشته‌اند و كدام نظر صحيح است؟ چرا حضور اهل‌بيت (ع) در كربلا، در بسيارى از منابع ذكر نشده است؟
6. آيا از نظر امكان وقوع، ممكن است كه در فاصله زمانى چهل روز، كاروان اهل بيت با آن همه زن و كودك، كه به صورت اسير برده مى‌شدند، از كربلا به كوفه و پس از چند روز از كوفه به شام بروند و پس از مدتى كه در دمشق اقامت داشتند، دوباره اين مسير طولانى را به كربلا بازگردند؟
اين پرسش‌ها سبب شده تا محققان درباره اين موضوع، پژوهش‌هاى تاريخى انجام دهند. برخى معتقدند كه اهل‌بيت (ع) در همان اربعين به كربلا بازگشتند و برخى نيز آن را عملى