26
ه) نياز به رحمت گسترده خداوند
رسيدگى به نيكبختى گرچه بستگى تام به كارهاى آدمى دارد، اما آيات قرآن با صراحت نشان مىدهد كه تا وقتى رحمت واسعه الهى با اعمال صالح انسان ضميمه نشود آن اعمال براى نجات آدمى كافى نخواهد بود. 1
8. شرايط بهرهمندى از شفاعت
هرچند مسئله شفاعت از اصول مسلم و قطعى اسلام است اما تابع شرايط و مقتضيات خاص و ويژهاى مىباشد كه مهمترين آنها اذن و رضايت خداوند است.
از شرايط اصلى و اساسى شفاعت اين است كه بايد با اذن الهى باشد، بنابراين چنين نيست كه هر كس بتواند در مورد هر كس كه بخواهد شفاعت كند.
گذشته از اينكه اصل شفاعت بايستى با اذن الهى باشد شخص شفيع نيز بايد از كسانى باشد كه خداوند نسبت به شفاعت از سوى آنان رضايت دارد؛ از اين رو هر كس نمىتواند مدعى حق شفاعت باشد.
رضايت خدا نسبت به شفاعتشوندگان نيز شرط است يعنى چنين نيست كه فيض شفاعت بدون استثناء شامل حال همه بشود بلكه هر كس شرايط شفاعت
را دارد مشمول آن خواهد شد.
اذن و رضايت خداوند در مورد شفاعتشوندگان در گرو شرايط ويژهاى است. با توجه به آيات و روايات برخى از شرايطى كه بايستى در شفاعتشوندگان وجود داشته باشد تا خداوند نسبت به شفاعت در حقّ آنان راضى باشد به قرار ذيل است:
الف) مشرك نبودن
رسول خدا (ص) فرمود: «شفاعتِ من - به خواست خداوند - به كسانى خواهد رسيد كه در حال مرگ مشرك نباشند». 2