38حواسمان به اين باشد؛ مراقبت كنيم، نگذاريم دشمن با ايجاد اختلاف بين ما - كه ما خشم‌هاى خودمان، غضب‌هاى خودمان را عليه خودمان و دردرونِ خودمان به كار ببريم - خودش را از مقابله‌با خشم امت اسلامى نجات بدهد؛ اين خطاى بزرگى خواهد بود. اين يك نكته است در باب حج و به‌خصوص حج امسال .
يك نكته ديگر كه بارها بر آن تأكيد شده و باز هم لازم است عرض كنيم، اين است كه حج اگرچه يك واجب سياسى است، يك واجب اجتماعى است، مظهر وحدت است، مظهر تجمع مسلمين است، براى بيان برائت است - در اينها شكى نيست - اما يك مجموعه‌لبالب از احساس معنوى است؛ اين نبايد فراموش شود. از اول مراسم حج، از همان احرامى كه شما براى عمره در ميقات مى‌بنديد، تا آخرين وظايف و فرايضى كه در حج وجود دارد، ذكر خدا موج مى‌زند؛ اين را بايد به ياد داشته باشيم. ذكر خداى متعال ما را پاكيزه مى‌كند، ما را تطهير مى‌كند، زنگ‌ها را از دل ما پاك مى‌كند، غفلت‌ها را از ما مى‌زدايد، عشق به دنيا و چنگ زدن به زخارف مادى و پول و مقام و شهوات جنسى و غيرجنسى و اينها را در ما تضعيف مى‌كند. ما امروز و هميشه به اين احتياج داريم. انسان براى اينكه بتواند راه را درست طى كند، از صراط مستقيم حق منحرف نشود، احتياج دارد به اين كه هميشه ياد خدا را در دل بپروراند؛ و در اين جهت، حج يكى از بهترين فرصت‌هاست؛ از جهاتى بى‌نظير است. من خواهش مى‌كنم در هر كدام از اعمال و فرائض و مناسكى كه انجام مى‌دهيد، در لبيكى كه اول كار