39مى‌گوييد، توجه داشته باشيد چه كار داريد مى‌كنيد؛ با كى داريد حرف مى‌زنيد. در طواف، در سعى، در ميقات، در مراكز وقوف، در هر عملى از اعمال حج، بدانيم كه داريم با چه كسى حرف مى‌زنيم، با چه كسى معامله مى‌كنيم، براى چه كسى داريم تلاش مى‌كنيم. اين ياد را، اين ذكر را، اين خشوع را، اين تضرع را لحظه‌اى از خودمان جدا نكنيم؛ اين يكى از كارهاى مهم است. روحانيون محترم به خصوص، مسئولان كاروان‌ها، مرتبطين با افراد، به اين نكته توجه كنند .
نكته‌آخر هم اين است كه ارتباطات با برادران مسلمان در دنياى اسلام بايد در اين مركز مهم احياء شود. ارتباطات، ارتباطات دولت‌ها نيست. ارتباطات دولت‌ها، ارتباطات رسمى است، ارتباطات زبانى است، براى مسائل ديگرى است. ارتباط بين آحاد امت اسلامى، ارتباط قلبى است؛ اين با ارتباط آحاد ملت‌ها با يكديگر حاصل مى‌شود. در ديدار با برادران مسلمانى كه از كشورهاى ديگر آمده‌اند، آنهايى كه اهل زبانند، مى‌توانند حرف بزنند، با زبان اظهار محبت كنند، اظهار تعارف كنند، بر روى نقاط مشترك تكيه كنند؛ آنهايى كه اهل حرف زدن نيستند، با عمل، جا بدهيد، مهربانى كنيد، محبت كنيد، بعضى از سختى‌ها و خشونت‌ها را تحمل كنيد؛ يكى ممكن است تنه بزند، شما در مقابلش لبخند بزنيد. در عمل سعى كنيد اين ارتباط به وجود بيايد؛ نه فقط براى اينكه آبرو و عزت ايران و ملت ايران را حفظ كنيد - كه البته اين در جاى خودش خيلى مهم است؛ چقدر خوب است كه يك ملت بتواند كرامت خود، ارزش خود، پايبندى خود به