80باشد. ¹ بخشى از حكمت دستور خداوند به بندگان مؤمنش درباره پرهيز از گناهان و اجتناب از سرسپردن به خواهش‌هاى نفسانى، به نقش آنها در خوارى انسان بازمى‌گردد. براى برخوردار شدن از گوهر كرامت، پيش از هر چيز بايد از گناهان پرهيز نمود و خواهش‌هاى نفس را كنترل و تعديل نمود.

امام صادق(ع) مى‌فرمايد:

مَنْ ارادَ عِزّاً بِلا عَشيرَةٍ، وَ غِنىً بِلا مالٍ، وَ هَيبَةً بِلا سُلطانٍ، فَلْيَنْقَلْ مِنْ ذُلِّ مَعْصِيةِ اللهِ إلى عِزِّ طاعَتِهِ. ²

هركس مى‌خواهد بى‌آنكه ايل و تبارى داشته باشد عزتمند باشد و بى‌آنكه مال و ثروتى داشته باشد بى‌نياز باشد و بى‌آنكه قدرتى داشته باشد، هيبت و شكوه داشته باشد، بايد از خوارى معصيت خدا، به عزّت طاعت او درآيد.

امام سجاد(ع) در مناجات اول از مناجات خمس عشر، از خطا و گناه به عنوان عوامل ذلّت و خوارى ياد مى‌كند:

الهي الْبَسَتْنِي الخَطايا ثَوْبَ مَذَلَّتِي وَ جَلَّلَنِي التَّباعُدُ مِنْكَ لِباسَ مَسْكَنَتِي.

پروردگارا! خطاها و گناهان، بر اندامم لباس خوارى و ذلت پوشانيده و دورى تو جامه عجز و بينوايى بر تنم انداخته است.

اينجاست كه بر اثر تحريم بسيارى از لذت‌ها و كارهاى روا بر انسان به وسيله احرام، زمينه عزتمندى براى زائر فراهم و دريچه‌هاى كرامت به‌سوى او گشوده مى‌شود.

محيى‌الدين عربى در كتاب «الفتوحات المكيه» مى‌نويسد:

وقتى خداوند انسان را دستور داده كه در احرام داخل شود، و بدين‌گونه آنچه كه حلال بود بر وى حرام شود، او را به صفت «عزت» آراسته نموده است. يكى از اسماى الهى «عزيز» است و آن‌گاه كه خداوند دستور داد تا محرم