49چگونه؟ امام فرمود: به خدا اعمال شما در هر روز و شب بر من عرضه مى‌شود.
ابان مى‌گويد كه اين نكته بر من دشوار شد و پذيرفتنش بر من سنگين بود كه چگونه مى‌شود اعمال همه شيعيان را روز و شب به محضر امام عرضه كنند؟ ! امام رضا (عليه السلام) متوجه سؤال من شد و به من فرمود: اى ابان! مگر تو قرآن نمى‌خوانى؟ ! چرا باور اين امر برايت سخت است؟ ! مگر اين آيه را نخوانده‌اى كه خداوند فرموده: «وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ» ؛ بگو (اى محمد) در عمل بكوشيد كه خدا و رسولش و مؤمنان كردار شما را ميبينند.
عرض كردم: آرى، خوانده‌ام. امام فرمود: به خدا قسم منظور از مؤمنون، على بن ابيطالب و ائمه معصومين هستند. 1
بايد توجه داشت كه عرضه اعمال، داراى اثر تربيتى شگرفى است؛ زيرا هنگامى كه انسان بداند علاوه بر خداوند كه همه جا با اوست، پيامبر (صلى الله عليه و آله) و پيشوايان محبوب نيز هر روزاز هر عملى كه انجام مى دهد، در هر نقطه و هر مكان، اعم از خوب و بد، آگاه مى‌شوند، بدون شك، بيشتر مراقب اعمال خود خواهد بود.
ج. بزرگ‌ترين فضيلت:
روزى مأمون به امام رضا (عليه السلام) عرض كرد: بزرگ‌ترين فضيلت امير مؤمنان (عليه السلام) كه قرآن بر آن دلالت كند چيست؟ امام رضا (عليه السلام) فرمود: همانا آيه مباهله است. خداى عزّوجلّ فرمود: «فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكاذِبِين» ؛ 2پس رسول خدا (صلى الله عليه و آله) امام حسن و امام حسين را براى مباهله دعوت كرد كه هر دوى آنها فرزندانش بودند و همچنين فاطمه (س) را دعوت كرد كه در آن هنگام وى جزو زنان مورد اشاره آيه بود، و نيز اميرمؤمنان (عليه السلام) را فراخواند كه به حكم آيه شريفه، نفس رسول خدا به شمار ميرفت. پس ثابت شد كه هيچ يك از بندگان خدا والاتر از رسول خدا وافضل از او نبوده‌اند و همچنين لازم آمده كه هيچ‌كس افضل از نفس رسول خدا كه على بود، به دلالت آية شريفه وجود نداشته باشد.
مأمون گفت: اين استدلال درباره امام حسن و امام حسين و فاطمه صحيح است، امّا درباره على درست نيست؛ چون ممكن است رسول خدا شخص خود را گفته باشد، نه فرد ديگرى را. پس آيه فضيلتى براى اميرمؤمنان نخواهد بود.
امام رضا (عليه السلام) در پاسخ فرمود: اين سخن صحيح نيست؛ چرا كه شخص دعوت كننده، همواره غير از خود را دعوت ميكند، نه خود را. همان‌طور كه فرد دستور دهنده، هميشه به ديگرى امر ميكند، نه به خود. پس اين‌كه حضرت فرمود: «فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُمْ وَ أَنْفُسَنا» به اين معنا نيست