42در حديث ديگر اسحاق بن عمار روايت مىكند: به امام هفتم (ع) عرض كردم: آيا مؤمن زائر خود را مىشناسد؟ امام فرمود: «بله، بلكه همواره تا وقتى كه مؤمن كنار قبر برادر خود باشد، با او مأنوس مىشود و هنگامى كه برخاست تا از كنار قبر او بازگردد، وحشت او را مىگيرد» . 1
در روايت ديگر تأكيد شده است اگر كسى نمىتواند به زيارت قبور معصومين (عليهم السلام) برود، به زيارت قبور مؤمنان برود.
امام كاظم (ع) فرمود:
«من لم يستطع أن يزور قبورنا فليزور قبور صلحا إخواننا»
2
و امام صادق (ع) هم فرمود:
«من لم يقدر على زيارتنا فليزور صالحى موالينا يكتب له ثواب زيارتنا» ؛
3
هر كسى توان زيارت ما را ندارد، پس به زيارت شايستگان از دوستان ما برود كه خداوند ثواب زيارت ما را به او مىدهد.
بنابراين مسلمانان همواره وظيفه خود مىدانند كه زيارت قبور پيامبران و معصومين (عليهم السلام) و فرزندان آنان و اولياى الهى و ساير مؤمنان را در برنامه عبادى خود قرار دهند تا در زندگى با روش و منش آنان آشنا شوند و درس انسانسازى و پيروى از آنان بگيرند. البته در روايات بسيارى كه در مورد اجر و پاداش زيارت آنان آمده، به اين نكته اشاره شده كه زيارت آنان در صورتى مفيد و انسانساز است كه عارفاً بحقّه باشد؛ يعنى پيش از زيارت او و راه او را بشناسند و در زندگى خود پياده كنند و عقل هم اين را مىپسندد. مرحوم محدث قمى در مورد زيارت آنان مىفرمايد:
علماى اعلام تصريح فرمودهاند به استحباب زيارت قبور ايشان و بحمدلله تعالى در غالب بلاد شيعه، قبورشان موجود است.
4
در اينجا به امامزادگانى كه بر زيارت آنان تأكيد شده و زيارتنامه خاص نيز براى آنان وارد شده، به اختصار مىپردازيم:
1. زيارت عباس بن على (ع)
آنچه كه از سيرۀ ائمه بزرگوار و علما و عاشقان اهلبيت (عليهم السلام) به دست ما رسيده، حاكى از آن است كه همۀ آن بزرگواران پس از زيارت قبر مطهر سرور و سالار شهيدان در كربلا و يارانش، عاشقانه به حرم حضرت ابالفضل عباس (ع) برادر آن بزرگوار كه جان خود را در