10و ديگر لوازم سفر، انتقال ارز و وليمه در كشورهاى مبدأ و همچنين انتقال حجاج و زائرين و اسكان آنها؛ تأثير بر مهاجرت نيروى كار و اشتغال بعضى از كشورهاى مسلمان و حجم تجارت بين المللى؛ خريد سوغات و ميزان قربانى در موسم حج در سرزمين حجاز از اهم موضوعات مىباشد.
بر حسب آمارهاى رسمى سالانه قريب به شش ميليون معتمر و يك و نيم ميليون حاجى از سراسر دنيا براى برخوردارى از منافع وعده داده شده بدانجا سفر مىكنند كه گردش مالى مربوطه تا پايان سفر ارقامى است كه مىتواند اقتصاد كشورهاى مبدء و مقصد را تحت تأثير قرار دهد. لذا ضرورى است مباحث مربوطه در چارچوبهاى علمى مورد مداقه قرار گيرد.
گرچه در گذشته تلاشهائى بهصورت تكنگارى در قالب مقاله و يا تحقيقات ديگر انجام پذيرفت و همچنين مقدماتى در سالهاى گذشته به منظور برگزارى همايشى در اين مورد فراهم شده بود كه به دلايل مختلف به ثمر ننشست. تا اينكه بعثه مقام معظم رهبرى در امور حج و زيارت تصميم گرفت در سال 1390 كه توسط مقام معظم رهبرى سال جهاد اقتصادى نامگذارى شده بود با استفاده از تجربيات صاحبنظران در عرصه حج و اقتصاد؛ اقدام به برنامهريزى براى برگزارى همايشى بهمنظور فرهنگسازى توجه به ابعاد اقتصادى حج و نيز افزايش سطح خدمات رسانى به حجاج؛ استفاده كارآمد از امكانات موجود؛ كاهش هزينههاى سفر؛ استفاده بهتر حجاج از زمان سفر، جمعآورى اطلاعات و آمار و آشنايى با وضعيت موجود؛ آشنايى با متوليان و مرتبطان با موضوع حج و اقتصاد؛ آشنايى با ظرفيتهاى كشور در اين مورد؛ بررسى آسيبها و مشكلات بعد اقتصادى حج؛ ارائه راهكارهاى مناسب جهت برونرفت از آسيبها و مشكلات و ترسيم نقشه راه براى پرداختن به موضوع حج و اقتصاد در آينده نمود كه تلاش بىوقفه تقريباً يك ساله همكاران در دبيرخانه همايش در تاريخ 1391/4/22 مصادف با 22 شعبانالمعظم 1433 به ثمر نشست.
در ابتدا فراخوان مقاله به تمامى مركز علمى - پژوهشى كشور ارسال گرديد كه پس از دريافت چكيده مقالات و تأييد عناوين مناسب، مجموعاً 75 مقاله دريافت شد كه پس از ارزيابى تعداد 32 مقاله امتياز لازم جهت چاپ در مجموعه مقالات را كسب نمودند.
اين مقالات در پنج محور كلى:
1. كليات شامل مباحث اقتصادى حج در قرآن و سنت، اقتصاد حج از منظر امام(رحمه الله) و رهبرى، مباحث اخلاقى اقتصاد حج و مباحث ديگر؛
2. مباحث فقهى حج و اقتصاد مثل ثبتنام حج و عمره؛ تاثير هزينه سوغات و وليمۀ حج در استطاعت و شرايط درآمد براى استطاعت.
3. مباحث اقتصاد خردى حج شامل تبيين استطاعت و محاسبه آن؛ اصلاح فرهنگ سوغاتى در حج؛ عوامل مؤثر بر تقاضا براى حج و محاسبه آن و عوامل اجتماعى مؤثر بر تقاضاى حج.
4. مباحث اقتصاد كلانى حج مثل بودجهبندى در حج؛ تأثير حج بر عاملان اقتصادى و اقتصاد عربستان؛
5. مباحث مربوط به اقتصاد بينالملل شامل نقش حج در تاسيس بازار بينالملل اسلامى؛ و نقش آن در افزايش مبادلات تجارى و همگرايى اقتصادى كشورهاى مسلمان و مبادلات ارزى و نرخ ارز توزيع شدند.