16

پيدايش مذهب محمد بن عبدالوهاب

محمدبن عبدالوهاب، در آغاز، مسلك خود را به‌صورت پنهانى ترويج كرد؛ چون جز شمار اندكى به او نگرويدند. از عربستان به شام رفت تا در آنجا بهتر بتواند عقايد فاسد و ساختگىِ خود را به مردم ناآگاه تزريق كند، ليكن در آنجا نيز حنايش رنگى نداد.

پس از سه سال، بار ديگر به عربستان برگشت و به شهر «حُرَيمَله»، از شهرهاى نجد، كه پدرش نيز در آنجا ساكن بود رفت. در آنجا فعاليت خود را بر ضدّ مسلمانان و عقايد حق آنان آغاز كرد. علماى صالح و حتى پدرش، او را از اين كار برحذر مى‌داشتند، ليكن او دست بردار نبود و همچنان عليه باورهاى مسلمانان تبليغ مى‌كرد، تا اين‌كه اختلاف بسيار شديدى ميان مردم به وجود آورد.

در سال دوم، (سنۀ 1153) وقتى پدرش از دنيا رفت، ميدان را براى تبليغات خود بازتر و هموارتر ديد. كارى كرد كه در همه جاى منطقۀ نجد، بحث از او و سخنان و عقايدش بود. علما و صالحان، هر چه با او به بحث و گفتگو مى‌نشستند و مناظره مى‌كردند، حرف هيچ‌كس را نمى‌پذيرفت. ناگزير مردم تصميم گرفتند به هر شكل كه شده، او را بكشند و ملت خود را از بلاى وجود او برهانند.

لذا وقتى جان خود را در خطر ديد، از «حُرَيمله» گريخت و