44آنها ارزيابى مىكنند. هر الگوى برترى بايد با فلسفه وجودى خودش ارزيابى شود.
گرچه هرامامىدر عصرخود مظهركامل تجلى اسماء و صفات خداوند بود، اما درعين حال تفاوتهايى درسيره عبادى آنها مشاهده مىشود و عامل اين اختلاف چند چيز مىتواند باشد:
1- در موضوع تاريخ وسيره نويسى هيچ گاه به طور قطعى نمىتوان گفت تمام آنچه كه روى داده، نقل شده است. زيرا نويسندگان تاريخ و سيره و همچنين راويان حديث برحسب اهداف و انگيزههايى كه داشته اند، برخى مطالب را برگزيده و بسيارى ديگر را نقل نكرده اند. عدم نقل نيز دليل برعدم وقوع نمىشود وگرنه تمام امامان شبها به عبادت و نماز و تهجد مىپرداختند و افراد بسيارى از اسرارعبادتهاى آنان آگاه نبوده اند.
2- برخى امامان در زندان، يا در محاصره نظامى و مراقبت سياسى بودند وارتباط آنها با مردم قطع بود و همه از شرايط زندگى و عبادتهاى آنها اطلاع نداشتند. عبادتهاى امام موسى بن جعفر(ع) در زندان هارون الرشيد، توسط برخى از افراد روايت شده كه درزندان حضورداشتند و يا حضور يافتند.
3- شرايط سياسى و اجتماعى: برخى امامان درشرايط سياسى دشوارى زندگى مىكردند و از بسيارى از فعاليتهاى اجتماعى بازداشته مىشدند و نماز و عبادتهاى آنان درآن شرايط درنظر مردم بيشتر جلوه مىكرد و مورد توجه قرار مىگرفت.
4 تمام ائمه، مظهركامل تمام فضيلتهاى برتر هستند و هرفضيلتى در زندگى يكى از امامان بيشتر تجلى يافت تا همه فضيلتها در زندگى همه آنها تجلى داشته باشد ؛ تا هركس بخواهد تجلى فضيلتى را به طور كامل بشناسد، به زندگى آن امام مراجعه كند. درنتيجه مىبينيم كه عدالت و عبادت در زندگى حضرت على(ع)، حلم و بردبارى در زندگى امام حسن(ع)، شهادت و ايثار در