49نيست كه مسلمانان فريضه سعى را ترك كنند. ¹

از امام صادق عليه السلام روايت شده كه فرمودند: « «إِنَّ الصَّفٰا وَ الْمَرْوَةَ مِنْ شَعٰائِرِ اللّٰهِ» فابدأ بما بدأ اللّٰه تعالى به و ان المسلمين كانوا يظنّون انّ السعى بين الصفا والمروه شىء صنعه المشركون فأنزل اللّٰه عزوجل «إِنَّ الصَّفٰا وَ الْمَرْوَةَ مِنْ شَعٰائِرِ اللّٰهِ» ...».

تفسير

خداوند در اين آيه مى‌فرمايد صفا و مروه از نشانه‌هاى خدا هستند كه از مشاهده آن‌ها انسان به ياد او مى‌افتد و اينكه در اينجا فقط اين دو را از علائم خود معرفى نموده با اينكه تمام موجودات اين جهان علائم و نشانه‌هايى از وجود مقدس او هستند براى اين است كه منظور علائم تكوينى نيست بلكه منظورشعائر مذهبى تشريعى است، زيرا خداوند صفا و مروه را محل عبادت خود قرار داده و به اين وسيله مردم از مشاهده آن‌ها به ياد او مى‌افتد.

بنابراين از جمله «إِنَّ الصَّفٰا وَ الْمَرْوَةَ مِنْ شَعٰائِرِ اللّٰهِ» استفاده مى‌شود كه خداوند عبادتى در اين نقطه تشريع كرده است و در جمله بعد مى‌فرمايد «فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلاٰ جُنٰاحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِمٰا».

كسى كه حج و عمره بجا آورد اشكالى ندارد طواف يعنى سعى ميان آن دو كند، اين تعبير «لا جناح» به معنى استحباب نيست بلكه منظور بيان اصل تشريع است زيرا اگر منظور استحباب بود مى‌بايست بگويد طواف مزبور خوب است نه اينكه گناهى ندارد و