50مجرّب خواهد بود.
راستى دل آدم براى نوجوانانى كه در اين روزها وظايف خود را با جديت و لبخند انجام مىدهند، مىسوزد، گويا اينان را در چنين روزهايى بهكار مىگمارند.
مقصودم پيشاهنگانى است كه در موسم حج كار پاسبانان و مأموران گمرك را به عهده دارند و كمكهاى مؤثرى به حاجيان مىكنند. اين پيشاهنگان را در مكه مىبينيد كه خستگى و بىخوابى آنان را از پا در آورده است؛ خستگى كه ناشى از خدمات شبانهروزى است كه به نوبت عهدهدار آن مىشوند و از تحمل انسان خارج است.
آنها كه با گذرنامۀ عادى به حج آمدهاند بايد انتظار بيشترى بكشند، اما كار ميهمانان رسمى زود انجام مىشود؛ زيرا تشريفات گمركىِ مخصوص ندارند. آنها حق دارند بدون قيد و شرط و در هر وقت كه خواستند، به جايى بروند يا در جايى بمانند. وظيفۀ اين دسته سرپرستى حاجيانى است كه از كشور وى آمدهاند. هريك از اين مأموران عالىرتبه، معرفى نامۀ رسمى از طرف دولت خود همراه دارد كه به عنوان مسؤولان دولت عربستان سعودى نوشته شده است. در قديم همراه اين معرفى نامه، كيسۀ هديه يا تبرع هم فرستاده مىشد كه در اماكن مقدس صرف شود.