49وقت بسيارى هم دارى! آنقدر كه مى‌توانى سرى به بازار بزنى، بازارى كه مثل بازارهاى موسمى ديگر، براى ايام حج داير شده است. در اين بازار آنچه را لازم دارى و فراموش كرده‌اى بخرى، يا خريده‌اى و گم شده و يا از بين رفته است، مى‌توانى بار ديگر تهيه كنى. ساعت‌هاى انتظار پشت سرهم سپرى مى‌شود و سرانجام انتظار پايان مى‌يابد.
پاسبان گمرك با صدها گذرنامه مى‌آيد و آن‌ها را يك يك به صاحبانشان تسليم مى‌كند. حالا نوبت سوار شدن اتومبيل‌هايى است كه از پيش به وسيلۀ شركت آماده شده است. كارها روبه‌راه است.
هزينه‌اى كه دولت سعودى براى رفاه زائران و يا راه سازى و نوسازى و نگاهدارى اماكن مقدس مى‌پردازد، رقمى قابل توجه است، ولى يك نكته همچنان براى ما مبهم ماند و آن اينكه چگونه دولت سعودى مى‌تواند در مدتى كوتاه با چنين مشكلى نسبتاً بزرگ روبه‌رو شود! مشكل پاسبان، گمرك، تشريفات گمركى، بهدارى و غيره، از دو حال بيرون نيست: يا دولت سعودى به قدر كافى كارمند متخصص در استخدام داردكه درطول‌سال‌حقوق مى‌گيرند تا در موسم حج انجام وظيفه كنند و يا اينكه در موسم حج دچار كمبود قابل ملاحظه‌اى كارمند شايسته و