85همين اساس است كه فرموده‌اند: بيت المعمور، مقابل كعبه است و طواف فرشتگان بر گرد آن، مانند طواف آدميان به دور خانه كعبه است ¹ و چون رتبه بيشتر مردم از طواف آن خانه، پايين‌تر است به آنها دستور داده شده به قدر امكان به فرشتگان تشبّه جويند و اين خانه را زيارت كنند (و با فرشتگان همسان شوند) و وعده داده‌اند كه هر كس به قومى تشبّه جويد از آنها به شمار خواهد آمد. ²

آيت الله جوادى آملى در اين باره فرموده است:

خداى سبحان، براى اينكه انسان، فرشته‌خو شده، آثار فرشتگان در او ظاهر شود، همان‌طور كه با دستور روزه گرفتن و پرهيز از لذايذ طبيعى از انسان‌ها مى‌خواهد تا همانند فرشتگان، از خوردن و نوشيدن و ديگر كارهاى حيوانى برحذر باشند، هم چنين با قرار دادن كعبه در زمين كه محاذى بيت معمور و تمثّل عرش خداوند است به انسان‌ها امر كرد تا بر گرد آن طواف كرده، نام حق را زمزمه كنند و براى خود و ديگران از خدا آمرزش بخواهند و اين گونه به ملائكه عرش الهى اقتدا كرده، شباهت پيدا كنند. ³ زيرا فرشتگان به ويژه پس از آزمونى كه براى آنان در صحنه خلقت آدم(ع) و سجده بر او پيش آمد، بر گرد آن، حق را تسبيح و براى مؤمنان طلب آمرزش مى‌كنند. ⁴

حضرت امام خمينى(ره) درباره فلسفه و راز طواف چنين مى‌فرمايد:

سزاوار است كه به هنگام طواف، قلب زائر پر از تعظيم، محبت، خوف و رجا باشد و بداند كه با عمل طواف، در نقش فرشتگان مقرب خداست كه پيرامون عرش الهى در حال طوافند: (وَ تَرَى الْمَلاٰئِكَةَ حَافِّينَ مِنْ حَوْلِ الْعَرْشِ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ...) (زمر:75)؛ و فرشتگان را مى‌بينى كه پيرامون عرش الهى مشغول طواف و به تسبيح و ستايش خدا مشغولند... .

بنابراين، راز طواف و روح و حقيقت آن عبارت است از طواف دل به حضرت ربوبى، و خانه كعبه، مثال ظاهرى در عالم شهود براى حضرت ربوبى است كه با