24 امر ما بر آن بنا شده باشد و جزء آن باشد، مردود نيست.
در اينجا تعريف بدعت از نگاه برخى دانشمندان را بيان مىكنيم:
1. «امام محمد بن ادريس شافعى» مىگويد: «دو نوع بدعت داريم: بدعت پسنديده و بدعت نكوهيده. بدعتهايى كه با سنت سازگار باشد، پسنديده و ستوده است؛ اما بدعتهاى مخالف با آن نكوهش شدهاند». 1
اين تقسيمبندى، با توجه به معناى لغوى واژه «بدعت» است. بر اين اساس، هر امر نوظهورى كه با اصول و قواعد دين سازگار باشد، ستودنى است؛ مانند چاپ قرآن كريم، حفظ و ضبط قرائات و اصول درايه و رجال حديث و نيز تدوين كتب فقهى و سيره.
اما بدعتى كه با اصول و قواعد دين همخوانى نداشته و از آن خارج باشد، ناپسند و نكوهيده است. در اينجا مىتوان بدعتهايى مانند بدعت در عقايد، عبادات، معاملات، ازدواج، تساوى مرد و زن (در غير از امورى كه خدا قائل به مساوات ميان آنهاست)، طلاق و گسستن رشته پيوند زناشويى از سوى قاضى، پذيرش حكم غير خدا در مسائل فراوان يا اندك و... را به عنوان بدعت مذموم نام برد.
2. «عمر» درباره نماز تراويح مىگويد: «اين نماز بدعت است؛ اما چه نيكو بدعتى!»
«ابن حجر» به هنگام نقل اين سخن مىگويد:
بدعت در اصل [لغت] عبارت است از امر نوظهورى كه در گذشته براى