5
تعريف تبليغ
تبليغ از ريشه بلغ به معانى: رسانيدن و رسانيدن پيام مىباشد.
واژه پروپاگاندا، امروزه در زبان انگليسى، معادل تبليغ و به معناى تحت تأثير قرار دادن ديگران مىباشد.
واژه تبليغ، گوياى رساندن پيام به صورت صحيح مىباشد و واژههاى هم خانواده آن نيز در قرآن و كتب روائى، زياد استعمال شده است؛ به عنوان مثال درباره پيامبران مىفرمايد: «مٰا عَلَى الرَّسُولِ إِلاَّ الْبَلاٰغُ».
مفهوم تبليغ (رساندن پيام الهى) نيز در آيات بسيارى از قرآن كريم به چشم مىخورد؛ همانند: «ادع الى سبيل ربك بالحكم والموعظة الحسنة».
تبليغ در اصطلاح، رساندن پيام به ديگرى به منظور ايجاد دگرگونى در بينش و رفتار اوست و بر سه عنصر اصلى پيام دهنده، پيام گيرنده و عنصر پيام، استوار مىباشد.
در تبليغ، تنها رسانيدن يك ايده به مخاطب مراد نمىباشد؛ بلكه اقناع يا ترغيب او نيز مورد نظر است.
پس بايد كوشيد تا با شفاف سازى پيام، مخاطب را از طريق سبكها و ابزارهاى گوناگون، قانع ساخته و به هدف خود مايل كرد.
شاخصهاى تبليغ دينى
تبليغ دين، داراى شاخصهاى مهمى مىباشد كه به واسطۀ آن، سمت و سوى تبليغ روشن مىشود.
برخى از اين شاخصها عبارتند از:
1 - دعوت به توحيد، بندگى خدا و اجتناب از طاغوت:
وَ لَقَدْ بَعَثْنٰا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوا اللّٰهَ وَ اجْتَنِبُوا الطّٰاغُوتَ
2 - توجه دادن به معاد
أَ فَحَسِبْتُمْ أَنَّمٰا خَلَقْنٰاكُمْ عَبَثاً وَ أَنَّكُمْ إِلَيْنٰا لاٰ تُرْجَعُونَ.
3 زنده گرداندن دلها و روحها
يٰا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلّٰهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذٰا دَعٰاكُمْ لِمٰا يُحْيِيكُمْ
4 نويد و هشدار
يٰا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنّٰا أَرْسَلْنٰاكَ شٰاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِيراً وَ دٰاعِياً إِلَى اللّٰهِ بِإِذْنِهِ وَ سِرٰاجاً مُنِيراً.
تعليم وتزكيه، امر به معروف و نهى از منكر، برانگيختن فطرت و عقل، توجه دادن انسان به مقام و منزلت خويش در هستى و ترغيب به شكوفايى اين منزلت، براى رسيدن به غايت خلقت او از ديگر اهداف مهم تبليغ دين مىباشد.