88مىباشند؟يا در مقام انشاى حكم است، بدان معنا كه شايسته و لازم است كه آنان نسبت به كافران سرسخت و نسبت به يكديگر مهربان باشند؟
احتمال نخست با تاريخ قطعى سازگار نيست؛ زيرا تاريخ حيات صحابه و پس از آن، دوران تابعان، پيوسته با جنگهاى خونين همراه بوده است. در اين صورت نمىتوان آيه را بيانگر حالات آنان دانست، بلكه ناچاريم احتمال دوم را در نظر بگيريم؛ يعنى شايستۀ يك جامعۀ اسلامى آن است كه افراد آن نسبت به يكديگر مهربان باشند. اتفاقاً خود نويسنده در صفحات قبل به اين حقيقت اعتراف كرده و آورده است:
«ما در اين جا اختصاراً دربارۀ رحمت و شفقت ميان اهل بيت و ديگر صحابۀ آن حضرت سخن خواهيم گفت... با توجه به جنگهايى كه ميان آنان درگرفت، باز هم با يكديگر رحيم و مهربان بودند.» 1