36از امام باقر(ع) است كه از آن حضرت در مورد (خمس) معادن طلا و نقره و آهن و سرب و بُرنز، پرسيده شد حضرت فرمود:
«عليها الخمس 1؛ به آن‌ها خمس تعلّق مى‌گيرد.»
ابوحنيفه گفته است: «به كليۀ فلزّاتِ حالت پذير، مانند: آهن و سرب و طلا و نقره، خمس تعلّق مى‌گيرد و اشيايى كه چنين قابليتى ندارند مانند: ياقوت و زمرّد، مشمول خمس نيستند و فيروزه چون سنگ است، زكات به آن تعلّق نمى‌گيرد.» 2
ابوحنيفه و محمّد، مى‌گويند: «به جيوه، خمس تعلّق مى‌گيرد.» 3
ابويوسف گفته است: «جيوه، متعلّق خمس نيست و آن را از ابوحنيفه روايت كرده است.» 4
شافعى مى‌گويد: «جز معدن طلا و نقره كه مشمول زكات‌اند، به ديگر معادن چيزى تعلّق نمى‌گيرد و غير از معادنِ ياد شده، ديگر معادن، مشمول خمس نيستند، فلزّات آن‌ها حالت پذير باشند يا نباشند.» 5