35
معادن
به كليّۀ معادن، نظير : طلا، نقره، سُرب، بُرنز، آهن،ياقوت، زبرجد، فيروزه، عقيق، جيوه، گوگرد، نفت، قير، نمكزار، زاج، زُرنيخ، سرمه،نمك، بلكه گچ و نوره،گِلِ سرشور و سنگ آسيا، خمس تعلق مى‌گيرد.
احكام خمس معادن
فقها در مورد خمس معادن، اختلاف نظرهاى گوناگونى دارند:
نخستين ديدگاه: خمس را در آن‌ها واجب ندانسته است.
ديدگاه دوم: زكات را در آن‌ها واجب مى داند.
ديدگاه سوم: در آن‌ها تفصيل قائل شده است.
شيخ طوسى گفته ا ست: «در كليّۀ معادنِ طلا،نقره، آهن، مس، سرب و امثال آن‌ها اعمّ از مواردى كه قالب‌ريزى شده و شكل و حالت مى پذيرند و مواردى كه داراى اين قابليت نيستند، مانند ياقوت، زبرجد، فيروزه و امثال آن، هم‌چنين در قير، موميايى، نمك، شيشه و ديگر اشياء، خمس واجب است.»
از جمله رواياتى كه در مورد خمس (معادن) به آن استناد شده، حديث كلينى به سند خود، از محمد بن مسلم،