32حتّى بد را خوب مىبيند و به فرمودۀ قرآن: «وَ هُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعاً» 1. لذا هر كارى را كه به عنوان خلاف و معصيت انجام مىدهد خيال مىكند كار خوب است و چون خيال مىكند خوب است هرگز موفق به توبه نمىشود. مىتواند توبه كند ولى كار خود را بد نمىداند تا از آن توبه كند. پس چنين شخصى درون و بيرون منزل خود را پر از شياطين، مار و عقرب كرده است، همچون كسى كه باغچۀ منزلش را پر از علف هرز كرده باشد كه هرچه مىرويد علف هرز است. درون گلدان اتاقش را هم پر از علف هرز مىكند.
اما گاهى چنين نيست؛ نه تنها علف هرز سبز نمىكند بلكه صحنه را تطهير و تنظيف مىكند و مواظب است كه علف هرزى نرويد. اينجاست كه: «فَأَيْنَمٰا تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللّٰهِ » به هر سمت روى آورد، آيات الهى را مىبيند. هر كارى مىكند هم به حال خودش و هم به حال ديگران سودمند مىشود.
انسان در چنين حالى هم براى خود نورانى است، هم براى جامعه نورافكن است (جَعَلْنٰا لَهُ نُوراً يَمْشِي بِهِ فِي النّٰاسِ ) 2. انسان در اين مرحله بطور دائم در حال سير الىاللّٰه است. همواره در تلاش و كوشش است كه فساد دامنگيرش نشود، اين، فرار الىاللّٰه دارد.
و اما اگر كسى - معاذاللّٰه - تمام اطراف درون و بيرون را پر از علف هرز كرده است، او اصلاً راه حركت را عمداً با دست خود بسته است؛ يعنى با دست خود پايش را، دستش را، دهانش را، گوشش را و چشمانش را بسته است. (فَرَدُّوا أَيْدِيَهُمْ فِي أَفْوٰاهِهِمْ ) 3.
در ادوار گذشته، عدّهاى از مردم وقتى سخنان انبيا - صلواةاللّٰه و سلامه