12
«يٰا أَبَتِ لاٰ تَعْبُدِ الشَّيْطٰانَ ...» 1 روشن است كه عبادت شيطان به اطاعت و پيروى از او مى‌باشد و از سويى اطاعت پيامبر و اولوالأمر را در راستاى اطاعت خود قرار داده پس اطاعت واسطه‌ها را توحيد صحيح معرفى فرموده است و چنان چه از واسطه‌هايى كه خداوند معرفى فرموده اطاعت نشود، شرك مى‌باشد. «أَطِيعُوا اللّٰهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ ». 2
پس هر ولايت واطاعتى كه در جهت ولايت واطاعت خدا باشد توحيد صحيح مى‌باشد و هر اطاعتى كه بر خلاف اطاعت خدا و رسول و اولوالأمر باشد شرك در اطاعت خواهد بود. خواه اطاعت از شيطان يا هواى نفسانى و خواه اطاعت از انسانى كه اجازۀ فرمانروايى از طرف خداوند به او داده نشده و يا ...
بنابراين، واسطه خواه در حاكميت و ولايت، خواه در رساندن رزق وروزى و هر چيز ديگر، اگر با اجازۀ الهى باشد توحيد وگرنه شرك خواهد بود.
واسطه‌ها در عالم تكوين و تشريع
واسطه‌ها گاهى در عالم تكوين و وجود خارجى است و گاه در عالم تشريع و آوردن دين و وحى؛ فرشتگان واسطۀ بين خدا و بندگان در عالم تكوين و تشريع مى‌باشند مثلاً در قبض