51است، و ابتداى آن از سمت مدينه و جدّه موضعى بوده كه آن را شُبَيْكَه ¹ مى‌گويند لكن اين اوقات، خانه‌ها زياد شده تا نزديك بئر طَوِىّ ² و قبر شيخ محمود بن ابراهيم بن ادهم، و انتهاى آن از سمت عرفات، مُعلّىٰ [ مى‌باشد] كه آنجا مقابر اشراف و بزرگان مكّه است و گنبدهاى بلند در آنجا هست، و حَجُون (به تقديم حاء مفتوحه بر جيم مضمومه) نزديك مُعلّىٰ است و عبارت است از سراشيبى در راه كه دو طرف او را ديوار كشيده‌اند كه او را مدنيين ³⁴ نيز گويند، و چون كسى از سمت مدينه به حج آيد، سنّت است كه از آنجا داخل مكّه شود، و بعضى اين را نسبت به هر حاجى سنّت مى‌دانند، و آن سمت يَمن، مخرج سيل و آب باران است كه داخل مكّه شود و قريب به مولد حمزه عمّ پيغمبر صلى الله عليه و آله است، و آنجا را بازان ⁵ مى‌گويند، و در اين ازمنه، عمارات در آنجا زياد شده. و عرض مكّه از يمين داخل از راه مدينه، جبل ولى است كه به سمت بئر طوى است، و بعد از آن جبل جَزَل(به فتح جيم و زاء با نقطه قبل از لام)، و آن را جبل احمر نيز گويند، و بالاى اين دو جبل خانه‌ها هست، و آخرش جبل قَرْن است (به فتح قاف و سكون راء قبل از نون)، و عمارت از دامن قرن بالا نرفته است، و از يسار داخل تا نصف بيشتر كوه ابوقبيس است، و ابوقبيس و جَزل را خشيان گويند.