61
دلايل زيارت اموات و پيشوايان و دعا براى آن‌ها
پرسش: چرا شيعيان به زيارت اموات و پيشوايان خود، مى‌روند و دعا مى‌كنند و با آن‌ها صحبت مى‌كنند؟
پاسخ: يكى از عقايد محكم و استوار الهيون كه آن‌ها را از ماديون متمايز مى‌سازد، اعتقاد به حيات جاودان پس از مرگ و بقاى روح پس از فناى جسم مى‌باشد. بر اساس اين اعتقاد، جسم و بدن افراد از بين مى‌رود ولى در عالم برزخ، روح و نفس آدمى در قالبى ديگر و بسيار لطيف‌تر زنده خواهد ماند. هر كس بر اساس اعمالش در دنيا، از نعمات الهى متنعم و يا معذب خواهد بود. استناد ما به آيات قرآنى است كه شهدا را زنده خطاب مى‌كند و آن‌ها را متنعم به نعمات الهى مى‌داند. خداوند در قران كريم مى‌فرمايد:
وَ لاٰ تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللّٰهِ أَمْوٰاتاً بَلْ أَحْيٰاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ ؛ گمان نكنيد كه كشته شدگان در راه خدا مرده‌اند بلكه آن‌ها زنده و نزد خداى خود روزى مى‌خورند 1». به ويژه در ادامه همين آيه، حالت عمومى‌ترى را بيان كرده و مى‌فرمايد:
وَ يَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذِينَ لَمْ يَلْحَقُوا بِهِمْ مِنْ خَلْفِهِمْ أَلاّٰ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لاٰ هُمْ يَحْزَنُونَ ؛ به مؤمنانى كه به شهدا نپيوسته‌اند مژده دهيد كه در پس آن‌ها خواهند آمد (براى آخرت خواهند شتافت) و از مردن نهراسند و غمگين و ناراحت نباشند 2». با توجه به آيات قرآنى، آيا مى‌توان شهدا و مؤمنين را مرده پنداشت؟ واضح است كه پاسخ منفى است و در حقيقت آن‌ها زنده‌اند. اما آيا زنده بودن اين اشخاص، فقط منحصر و محدود به روزى خوردن و ارتزاق آن‌ها است و ساير ويژگى‌هاى زندگان را ندارند؟ آيا زنده بودن آن‌ها فقط به دهان و دندان داشتن براى خوردن است، ولى گوش و زبان براى شنيدن و جواب دادن ندارند؟ يقيناً اينگونه نيست، چون زنده‌اند، قادر به شنيدن و حرف زدن هم