17سنن ابن ماجه،سنن ابى داوود،سنن نسائى و منتخب كنز العمّال.
از ميان كتابهاى سيرۀ نبوى،به اين آثار اكتفا كردهام:
ب:سيرۀ ابن هشام،جلد اول انساب الاشراف بلاذرى،سيرة الرسول ابن كثير و كتاب زاد المعاد.
ج:به فرهنگهاى جغرافيايى قديمى،نظير معجم البلدان،معجم ما استعجم و مراصد الاطلاع مراجعه كردهام.
د:از ميان كتابهاى خاص،كتاب وفاء الوفاى سمهودى،المغانم المطابۀ فيروزآبادى و تاريخ مكّه را برگزيدهام.
ه:از كتابهايى كه معاصران دربارۀ اماكن جغرافيايى حجاز نوشتهاند،بهره بردهام كه مشهورترين آنها كتاب معالم الحجاز عاتق بن غيث بلادى و معالم الجغرافية في السيرة النبوية مىباشند.البته كتاب اخير،به اعلامى كه در سيرۀ ابن هشام نام برده شدهاند،بسنده كرده است.همچنين از تحقيقات حمد الجاسر در كتابش به نام بلاد ينبع و نيز از كتاب المناسك حربى بهره گرفتهام.
نكتهاى كه در اينجا لازم است بدان اشاره شود اين است كه در ذكر آثار جغرافيايى،به آثارى كه در احاديث و اخبار صحيح وارد شدهاند،اكتفا نكردهام،بلكه هرجا و مكانى را كه به اخبار و اقوال پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله ارتباطى داشته و بلكه هر جايى را كه در حديثى يا خبرى نام آن آمده،بدون توجه به درجۀ سنديتش،ذكر كردهام؛چرا كه بحث از درجۀ سند و متن،در تخصّص من نيست بلكه كار متخصّصان اين علم مىباشد.
در اين فرهنگ،با اقتباس از ديگران،تصاوير و نقشههايى چند آوردهام كه بيشتر آنها از پژوهندۀ توانا،عاتق بن غيث بلادى است؛زيرا اين امكان به او دست داده تا در سراسر جزيرة العرب به سير و سفر بپردازد و نقشههايى از مناطق سفركردهاش ترسيم كند كه در باب خود سودمندند.
از همۀ كسانى كه از اين سفر معنوى سودى برگيرند،اميد دعاى خير دارم.
و اللّه الهادي إلى سبيل الرّشاد محمد محمد حسن شرّاب