28چه كارى بايد انجام دهد. حكم تكليفى به پنج قسم وجوب، حرمت، كراهت، استحباب و اباحه تقسيم مى‌شود. 1
حكم وضعى
معناى لغوى و اصطلاحى حكم بيان شد. در تبيين معناى لغوى «وضعى» بايد گفت اين واژه منسوب به «وضع»، به معناى پايين‌آوردن 2، اسقاطكردن 3 و ايجاد و خلق‌كردن 4 است. برخى معناى اصلى اين واژه را قرار دادن چيزى در محلى دانسته‌اند و بقيه معانى را بدان بازگردانده‌اند. 5
حكم وضعى در اصطلاح، حكمى است كه مستقيماً ارتباط به فعل مكلف ندارد؛ بلكه وضعيت خاصى را مقرر مى‌كند كه در رفتار انسان، به نحو غير مستقيم، تأثير دارد؛ نظير قانون زوجيت كه از طرف خدا تشريع شده است. براساس اين قانون، در صورتى كه شرايط در طرفين موجود بود و عقد زوجيت برقرار شد، مرد در مقابل زن، و زن در مقابل مرد وظيفه خاصى پيدا مى‌كند؛ مثلاً مرد بايد نفقه زن را بدهد و زن بايد از شوهر تمكين كند. ارتباط احكام وضعى با احكام تكليفى بسيار نزديك است؛ چرا كه هر حكم وضعى، يك حكم تكليفى در كنار خود دارد. زوجيت حكم وضعى است و در كنار آن، حكم تكليفى، يعنى وجوب نفقه بر مرد و وجوب تمكين بر زن، موجود است. ملكيت حكم وضعى است و در كنار آن، حكم تكليفى عدم جواز تصرف غير مالك در مال