37مناطق كردنشين رانده 1، و اعراب از مناطق ديگر جايگزين آنها شدند. در اجراى اين سياست، شهر نفت‌خيز كركوك در مركز توجه صدام‌حسين قرار داشت. مطابق آمار اتحاديه كردستان، كردها در سال 1957م حدود 48 درصد جمعيت كركوك را تشكيل مى‌دادند. حال آنكه نسبت آنها در سال 1977م، به 37/6 درصد جمعيت شهر كاهش يافت. بر مبناى همين آمار، نسبت جمعيت تركمن شهر به كل جمعيت، 21/2 درصد در سال 1957م، به 16/3 درصد در سال 1977م رسيد. در همين مدت، جمعيت عرب كركوك از 28/2 درصد، به 44/4 درصد افزايش يافت. 2
در طول سال‌هاى گذشته، بعد از جنگ كويت در سال 1991م تا به امروز، مناطق كردنشين عراق به‌دليل شرايط داخلى و همچنين حمايت نظام بين‌المللى، تا حدودى استقلال و خودمختارى را تجربه كرده‌اند. سرنگونى رژيم صدام‌حسين در سال 2003م و بازگشت كردهاى عراقى به مناطق خود، مى‌تواند نقطه عطفى در تثبيت جايگاه كردها در عراق باشد. هرچند از طرفى نيز مى‌تواند شرايط را براى شكل‌گيرى هويت مشترك عراقى دشوار كند. البته استراتژى كردها، كسب خودمختارى است نه استقلال؛ ولى به نظر مى‌رسد، حركت به سمت خودمختارى به‌علت فراهم‌نبودن شرايط و زمينه‌سازى براى استقلال در دوره‌اى درازمدت است.
امروزه كُردها در شكل‌گيرى ساختار سياسى عراق، تأثير درخور توجهى دارند؛ به‌گونه‌اى كه از شوراى حكومت انتقالى 25 نفره، 5 تن از