165منحل كرد و آزادىخواهان را به زندان انداخت و مردم ايران در شهرهاى مختلف از جمله تبريز، رشت، اصفهان و نقاط ديگر مبارزه را آغاز كردند، رئيسعلى دلوارى با همكارى روحانيون و ديگر آزادىخواهان، اين شهر را از تصرف نيروهاى وابسته به محمدعلى شاه خارج كردند. رئيسعلى دلوارى در كنار تدارك حمله به بوشهر، تقريباً هر شب به پادگان انگليسىها حمله مىكرد و ضرباتى بر آنها وارد مىآورد؛ تا اينكه سرانجام در جريان يكى از اين حملات به اردوگاه انگليسىها، در سال 1333ق به شهادت رسيد. 1
جنازه رئيسعلى مدتى پس از شهادت، به نجف اشرف انتقال يافت و در قبرستان وادىالسلام به خاك سپرده شد. قبر اين شخصيت مبارز تا به امروز در اين قبرستان باقى مانده است و مردم و علاقهمندان بر آن فاتحه مىخوانند.
3. شهيد آيتالله سيد محمدباقر صدر
آيتالله سيد محمد باقر، فرزند سيد حيدر صدر، در 25 ذىالقعده 1353ق در كاظمين ديده به جهان گشود. خاندان صدر، همه از چهرههاى سرشناس، وارسته، دانشمند و باتقوا بودند. شهيد صدر كه در 14 سالگى پدرش را از دست داد، از همان دوران كودكى تحصيلات دينى خود را آغاز كرد و از محضر اساتيدى چون شيخ محمدرضا آلياسين و سيد ابوالقاسم خوئى بهره برد و به درجه اجتهاد رسيد. او به فراگيرى دانش فقه و اصول كه در آن زمان در حوزه نجف اشرف متداول بود بسنده نكرد؛ بلكه به ساير موضوعات فكرى اسلامى، همچون فلسفه، اقتصاد، منطق، اخلاق، تفسير و تاريخ نيز پرداخت و در هر يك از اين زمينهها آثارى ارائه كرد. از مهمترين تأليفات ايشان مىتوان به كتابهاى فلسفتنا،