171
گزيدۀ سفرنامه‌ها
1. ابوحمزه ثمالى
ثابت بن دينار معروف به ابوحمزه ثمالى، از محدثان و عالمان بزرگ شيعه است كه جزء ياران و اصحاب سه امام معصوم شيعه، امام سجاد، امام باقر و امام صادق (عليهم السلام) بود. وى شيخ و بزرگ كوفه و مفسر قرآن كريم بود و كتابى در تفسير قرآن نگاشت. وى از كسانى بود كه براى زيارت امام حسين (ع) به كربلا رفت. گزارش اين سفر در كتاب كامل الزيارات آمده است. با توجه به فوت ابوحمزه در سال 128ق. اين سفر در دو دهۀ اول قرن دوم هجرى اتفاق افتاده است. ابوحمزه ثمالى مى‌گويد:
خرجت في آخر الزمان بني امية الي قبر الحسين (ع) مستخفيا من اهل الشام حتي انتهيت الي كربلاء، فاختفيت في ناحية (القرية) حتي اذا ذهب الليل نصفه، أقبلت نحو القبر و كان ذلك في ليلة عرفة و شاهدت خلقا كثيرا يصلون عند القبر و كنت اريد ان آتي القبر و ادعو بدعوات فما كنت اصل اليه من كثرة الخلق؛ در آخر دوران بنى اميه به سوى قبر امام حسين (ع) رفتم؛ در حالى كه از اهل شام مى‌ترسيدم؛ پس وقتى كه به كربلا رسيدم، در ناحيۀ قريه، مخفى شدم؛ تا اين كه نصف شب فرا رسيد. در آن هنگام - شب عرفه - متوجه قبر شريف شدم و جمعيت زيادى را مشاهده كردم كه كنار قبر نماز مى‌خوانند. سپس خواستم خود را به قبر برسانم؛ اما به دليل كثرت جمعيت و شلوغى پيرامون آن، نتوانستم.
اين روايت، نشان دهندۀ اقبال شديد مردم در آن دوران خفقان، براى زيارت مرقد مطهر امام حسين (ع) است.
2. منصور نمرى
ابوالقاسم منصور ابن الزبرقان بن سلمه نمرى، معروف به منصور نمرى از اهالى شهر العين شام و متوفاى 190 قمرى است. وى از ديارش به بغداد كوچيد و به برامكه نزديك شد و به واسطۀ آنان با دربار عباسيان آشنا گشت. وى هنگامى به زيارت مشرف شد كه كربلا روستايى بيش نبوده است و تنها چند خانه در اطراف حرم مقدس امام حسين (ع) بنا شده بود. او در زمان حكومت‌هارون الرشيد توفيق زيارت يافت و هنگامى كه رو به روى قبر امام (ع)