96
بستگان و بازماندگان
آل شيخ‌العراقين از خاندان‌هاى، علم، فضل، فقاهت، زعامت و طرق اجازات در ايران و عراق است. اين طايفه به دليل شهرت شيخ عبدالحسين تهرانى به «شيخ العراقين» ، به اين نام مشهور شده‌اند. از جمله آنان شيخ محمد (متوفاى حدود 1295ق) فرزند شيخ على تهرانى و برادر آيت‌الله شيخ عبدالحسين است كه از بزرگان علماى عصر خويش به شمار مى‌آمد كه پس از ارتحال برادرش، در زعامت و هدايت مردم و ادامه بازسازى حرم كاظمين، كارهاى ايشان را پى گرفت. 1
بنا به نوشته‌هاى مورخان و شرح‌حال‌نگاران، شيخ عبدالحسين سه فرزند پسر داشته است: اول: شيخ على (متوفاى 1315ق) ، عالم، فاضل و مجتهد و صاحب كتاب «معراج المحبه» منظوم به زبان فارسى در مراثى اهل‌بيت به‌خصوص مصائبى كه خاندان عترت پس از مرگ معاويه تا ورود آنان به مدينه مبتلا بوده‌اند و مبتنى بر روايات دعا و منابع تاريخى مستند تنظيم گرديده است. اين اثر در ايران و بمبئى به چاپ رسيده است. شيخ على به همراه برادر خود شيخ مهدى، مقدمات وقف كتابخانه پدر را در سال 1288 قمرى فراهم آوردند. البته بعدها بخشى از اين آثار نفيس در قاهره به فروش رسيد.
فرزند دوم: شيخ مهدى است كه داراى دو فرزند فاضل بوده است: شيخ محمدباقر (1301-1380ق) از مدرسين حوزه علميه كربلا و شيخ محمدهادى (1310-1385ق) ، عالم جليل‌القدر. شيخ آقابزرگ تهرانى ضمن اشاره به اين دو فرزند شيخ مهدى افزوده است كه تاريخ تولد آنان را به خط جدّ مادرى‌شان مرحوم شيخ عبدالمحمد، فرزند مولى عبدالكريم، فرزند محمدرحيم كرمانى نجفى مشاهده كرده است.
فرزند سوم: احمد (متوفاى 1318ق) از علماى كربلا بوده است. 2
موجب بسى شگفتى است كه برخى مدعى شده‌اند كه خبرى از فرزندان و نزديكان شيخ‌العراقين در منابع تاريخى نيامده است؛ 3در حالى كه علاوه بر مطالب ياد شده دربارۀ اين خاندان، سيد موسى طالقانى (1230-1298ق) اشعار تهنيتى به مناسبت ازدواج شيخ مهدى، فرزند شيخ عبدالحسين سروده و تصحيح كننده و محقق اين ديوان در حاشيه مطالبى درباره اولاد شيخ‌العراقين آورده است. 4