21درايت عالمان شهر حله موجب شد تا در حمله مغول‌ها به جهان اسلام و از جمله بغداد و انقراض خلافت عباسى (656 ق) آسيب نبينند؛ بلكه با دستگاه خلافت نيز مرتبط شده و امنيّت خود و اهاليش را تضمين نمايند. 1علاوه بر اين، با وزير عالم و انديشمند شيعى مذهب دستگاه مغولان يعنى خواجه نصير نيز ارتباط برقرار كرد؛ به گونه‌اى كه او براى استفاده از عالمان و استادان، به آن شهر سفر كرد. 2ناامن شدن بغداد در پى ضعف و افول و تزلزل و سپس سقوط خلافت عباسى، مهاجرت طالبان علم به حلّه را به دنبال داشت؛ به گونه‌اى كه كارهاى آغاز شده توسط ابن ادريس (598 ق) به دست محقق حلى (676 ق) تكميل شده و با خدمات و فعاليت‌هاى علامه حلى (726 ق) به اوج و شكوفايى رسيد. اما در زمان ابن‌فهد حلى (841 ق) به دلايل متعددى كم‌رنگ و سپس تعطيل شده و به كربلا و نجف انتقال يافت.
الف. ويژگى‌هاى مدرسه حله
1. احياى تفكر اجتهادى
مدرسه حله آغازگر دوره تجديد حيات فقهى است. 3آن‌گاه كه تحت عوامل مختلف، اجتهاد در فقه شيعه دچار ركود و افول شده بود 4و فقيهان به جاى اجتهاد بيشتر، تحت تأثير آراى شيخ طوسى (460 ق) بودند و به تبيين فتاواى او مى‌پرداختند، ابن‌ادريس حلى فقيه عالى‌رتبه اين مدرسه، با انتقادهاى گاه تند و تيزش از شيخ طوسى 5و نكوهش عالمان و فقيهان آن دوره در تقليد از فتاواى او 6و طرح ديدگاه‌هاى اجتهادى خود، با استناد به دلايل و