26بنابراين، زيارت امامان معصوم (ع) يك نوع بيعت و پذيرش ولايت آنان و اعلان وفادارى به حاكميت آنان و در نهايت، حاكميت خداوند متعال است كه مستلزم برائت از طاغوت‌ها و مستكبران است. طاغوت‌ها در طول تاريخ متوجه اين امر بودند و به‌ويژه نسبت به زيارت امام حسين (ع) واكنش نشان مى‌دادند، كه يكى بارزترين نمونه‌هاى آن، خشم هارون نسبت به زيارت امام حسين (ع) است. هارون هنگامى كه ديد مردم براى زيارت قبر آن حضرت هجوم مى‌آورند، حساسيت نشان داد و گروهى را براى ويران كردن آن حرم مطهر گسيل داشت. حتى دستور داد درخت سدرى را كه در كنار مرقد امام (ع) روييده بود، قطع كنند و جاى قبر را با خاك يكسان نمايند. 1
نمونه ديگر، اقدامات خصمانه متوكل نسبت به مرقد نورانى امام على و امام حسين (عليهما السلام) است كه در تاريخ مشهور است. او نيز وقتى عشق و علاقه مردم را به زيارت آن مراقد نورانى ديد، به خشم آمد و دستور ويرانى آن حرم‌هاى مقدس را صادر كرد. 2
ج) كاركرد اقتصادى. زيارت يكى از عوامل جذب مردم و حضور آنان در جوار حرم‌ها و اماكن مقدس و در نتيجه احياى سرزمين‌ها و توسعه شهرهاست. در گذشته زيارت نقش مهمى در پيرايش شهرها داشته است؛ براى نمونه آستان قدس رضوى با موقوفات فراوانى كه دارد، نقش مهمى در رونق اقتصادى شهر مقدس مشهد دارد كه بر كسى پوشيده نيست. نمونه ديگر آن آستانه مقدسه حضرت
معصومه (عليهما السلام) است. وجود مرقد آن بانوى بزرگوار سبب شد كه مردم به تدريج خانه‌هاى خود را نزديك آرامگاه آن كريمه اهل بيت (ع) بنا كنند؛ به گونه‌اى كه امروزه با وجود ساختمان‌هاى بسيار و سكونت جمعيتى عظيم، بزرگ‌ترين عامل رونق و احياى شهر مذهبى قم بوده است.
د) كاركرد فرهنگى و هنرى. هنر با ويژگى‌هاى خود، زمينه بروز گسترده‌اى دارد و به صورت‌هاى گوناگون تجلى مى‌يابد؛ از جمله گاهى به صورت نقاشى، معمارى، خوش‌نويسى متجلى مى‌گردد. هنرمند با بهره‌گيرى از نيروى عاطفه و احساس، چنان اثرى بر مخاطب مى‌گذارد كه شايد ساعت‌ها توجيه و استدلال نتواند چنان مطلب را القا نمايد و شنونده را جذب كند. يكى از شاخه‌هاى هنر، هنر دينى است كه در مزارها و محافل انس كبريايى ظهور و بروز دارد. در پرتو زيارت، انسان هنر و ادبيات فاخر را وسيله‌اى براى رسيدن به فطرت خداجوى قرار مى‌دهد. زيارت، جايگاه ويژه‌اى در ادبيات و هنر ايرانى دارد كه گوشه‌هايى از آن را در اطراف