176را در آن منطقه جمع كرد تا با مخالفان كه هواداران بنى‌اميه بودند نبرد كند. اين منطقه قرارگاه مناسبى براى تجمع نيروها و اعزام به جبهه نبرد بود. پس از شهادت آن حضرت، در زمان امام حسن مجتبى (ع) هم نام نخيله به عنوان قرارگاه نيروهاى آن حضرت نام برده شده است. در قيام مختار ثقفى و نبرد با نيروهاى ابن‌زياد، باز هم نام اين منطقه مطرح است. يكى از آثار باستانى نيمه‌ويران منطقه، مسجد نخيله است كه البته ما فرصت ديدار از آن را نداشتيم و چون عازم حلّه بوديم به نگاهى از دور بسنده كرديم.
مرقد زيد بن على (ع)
در ادامه راه به مرقد زيد بن على (ع) رسيديم؛ فرزند انقلابى و مبارز امام سجاد (ع) كه برضد امويان قيام كرد و به شهادت رسيد. قيام او در سال 120 هجرى شكست خورد و شهيد گشت. يارانش جنازه او را در نهر آبى دفن كرده و آب روى آن جارى ساختند تا به دست دشمنان نيفتد؛ اما حاكم عراق قبر را شكافت و جسد را بيرون آورد و بر دار زد. مى‌گويند مدت‌ها جنازه برفراز دار بود؛ سپس آن را سوزانده و خاكسترش را بر باد دادند.
در واقع، در حرم زيد بن على (ع) جسدى مدفون نيست؛ اما در همان جاى به دار كشيده شدنش در كنار شطّ، برايش مقامى ساختند تا اين اثر نمادين، ياد حماسه‌هاى او را زنده نگه دارد. صحن زيبا و دل‌گشا و تميز و حرمى آراسته و بامعنويت داشت، با گنبد و گلدسته‌ها و خدّام و زوّار. زمين و دشت اطراف، باران خورده و خيس بود. كاروانى از زوار شيعه افغانى و هندى را ديديم كه از اتوبوس‌ها پياده شده به سوى حرم مى‌رفتند. در حرم هم زائرانى غيرايرانى را ديدم. معمولاً زوار ايرانى به اين‌جا نمى‌آيند و در برنامه زيارتى كاروان‌هاى ما نيست؛ شايد به دليل دورى و سختى راه و كمبود امكانات در آن منطقه، به اضافه عدم تأمين امنيت.
براى ورود به اين نقطه و ورود به حرم زيد، مثل همه بقاع متبركه اين سامان، نيروهاى امنيتى و انتظامى، كنترل و تفتيش داشتند. آرزو كردم كاش زمانى برسد كه اين مانع‌ها و پست‌هاى بازرسى برداشته شود و زوار در امنيت كامل و بدون هيچ تهديد تروريستى و بمب‌گذارى، همه حرم‌ها و زيارتگاه‌هاى اين ديار را با آسودگى و فراغت بال زيارت كنند. البته هيأت ما را كه شامل چهار روحانى بود، احترام كردند. پاى ضريح زيد، يك افغانى را ديدم كه فرزند