17
زيارت مأثور
«مأثور» از ريشه «ا ث ر» به سخنى گفته مىشود كه از پيامبر خدا (ص) يا معصومين (ع) ، نقل شده باشد. متن برخى از زيارتنامهها داراى سند روايى است و در كتب حديث، از امام (ع) نقل شده است؛ مثل زيارت جامعه كبيره، زيارت ناحيه مقدسه، زيارت عاشورا، زيار اربعين، زيارت امينالله و بسيارى از زيارتنامههاى ديگر.
زيارت غيرمأثور، زيارتى است كه علماى دين و راويان احاديث، به تناسب شخصيت و ويژگىهاى مزار يا مكانى مقدس تنظيم كردهاند و سند آن به امام نمىرسد و اشكالى هم در خواندن آنها نيست. به هر حال، سلامها و درودهايى است خطاب به امامان و امامزادگان. البته خواندن زيارتنامه مأثور بهتر است؛ چون از زبان معصوم (ع) صادر شده و مضامين آن والاتر و با شخصيت معصومين (ع) و مقام و فضايلشان متناسبتر است. چه متنى كه ائمه فرمودهاند هنگام زيارت چنين بگوييد و چه متنى كه نقل شده يك معصوم، هنگام زيارت چنين مىفرمود، هر دو براى ما حجت و سند است و به عنوان زيارت مأثور، خواندن آنها اولويت دارد.
زيارت مطلقه
زيارت مطلقه، در مقابل زيارت خاصه است. زيارت خاصه و مخصوصه يا موقته آن است كه در روز خاصى به وسيله آن زيارتنامه، امامى مورد زيارت قرار مىگيرد؛ مثل زيارت خاص شب نيمه شعبان، زيارت خاص در روز عاشورا، زيارت خاص شب عيد فطر و امثال آن.