14
زيارت عاشورا
روز عاشورا، روز سوگ بزرگ اهل بيت و شيعه است و يكى از بافضيلت‌ترين اعمال در اين روز، رفتن به زيارت قبر امام حسين (ع) و تجديد عهد با آن پيشواى شهيد يا خواندن زيارت عاشورا از راه دور است. امام صادق (ع) فرمود:
«من زار الحسين يوم عاشورا وجبَت له الجنة» 1هركس در روز عاشورا امام حسين (ع) را زيارت كند، بهشت براى او واجب است. در حديث ديگرى ثواب زيارت آن حضرت در روز عاشورا را برابر با ثواب جهاد كسى دانسته كه پيش روى امام حسين (ع) در خون خويش غلتيده باشد. 2
متن زيارتنامه‌اى هم كه در روز عاشورا و در همه ايام سال خطاب به امام حسين (ع) و شهداى كربلا خوانده مى‌شود و از امام محمد باقر (ع) روايت شده، به «زيارت عاشورا» شهرت يافته و مداومت بر خواندن آن در هر روز، ثواب و بركات بسيارى دارد، با عبارت «
السلام عليك يا اباعبدالله، السلام عليك يابن رسول الله. . . » آغاز شده است كه از آموخته‌هاى امام پنجم به علقمة بن محمد حضرمى است. 3
اين زيارت كه نوعى تجديد عهد با امام حسين (ع) و شهداست، با تكيه عمده بر مسئله تولّى و تبرّى، منشور سياسى شيعه و اعلام مواضع مكتبى به شمار مى‌رود و احياگر خاطره‌آن حماسه و تكريم شهداست.
زيارت قبور
در روايت صحيح و مستند فراوانى به «زيارت قبور» تشويق و توصيه شده و عملى مستحب و سودمند و پندآموز شمرده شده است. رسول خدا (ص) فرموده است: قبرها را زيارت كنيد؛ چرا كه هم علاقه و دلبستگى شما را به دنيا مى‌كاهد و هم آخرت را به يادتان مى‌آورد. 4
رسول خدا (ص) به زيارت قبور مؤمنين مدفون در بقيع مى‌رفت و بر آنان دعا و استغفار مى‌كرد. اين سيره، از پيشوايان دين و صحابه و علماى دين هم نقل شده است. فقهاى مذاهب اهل سنت هم گفته‌اند كه زيارت قبور براى پند گرفتن و ياد آخرت مستحب است و روز جمعه و يك روز قبل و بعد از آن بهتر است و سفر براى زيارت مردگان، به ويژه صالحان مستحب است؛ اما زيارت قبر پيامبر خدا (ص) از بزرگ‌ترين عبادات است. 5
پس زيارت قبور و تبرك و توسل به آنها و ختم قرآن براى صاحبان قبور و دعا و نماز در كنار آنها چيزى نيست كه از ابداعات شيعه باشد؛ بلكه ريشه‌هاى محكم دينى و سابقه تاريخى دارد