68شده است. در اين تنگه، سرزمين زراعى ام‌الجِرم واقع شده است كه در آن چشمه‌اى همراه با چاه‌هاى آب و مزارع فراوان وجود دارد كه اين سرزمين را آبيارى مى‌كند. ساكنان آن، از بزرگان و شيوخ معروفى منسوب به انصار هستند كه در گوشه و كنار حجاز به‌سر مى‌برند. از ناحيه شمال، الحمراء مشرف به غران است؛ كوه صخره‌اى سرخ‌رنگى كه در مقابل سيل‌هاى وادى عقب‌نشينى كرده است.
اينجا آغاز سرزمين معبد، متعلق به بنى‌عمرو، از قبيله حرب است كه از سمت شرق، از ناحيه غران تا رهاط گسترده شده و از جنوب تا مَدْركَهَ امتداد دارد؛ يعنى تا ابتداى وادى الهَدَة كه درباره آن قبلاً سخن گفتيم. سرزمين الروقه، متعلق به قبيله عتيبه، از بستر مسيل غران بالا آغاز مى‌شود و به‌دنبال الحمراء از ناحيه شمال، دامنه‌هاى پست كوهى به نام الهضاب كه دو قبيله معبد و بلاديه - يعنى قوم صاحب اين سفرنامه - در آن سهيم هستند، قرار دارد. پس از اين بلندى، راه طولانى وادى ابى حليفاء است كه به‌صورت جاده‌اى مستقيم بين دشت‌ها، كشيده شده است. سپس كوه‌هاى بلاديه كه مشرف بر خليص هستند، از شرق هويدا مى‌شود كه بين خليص و قريه آباد الخوار در وادى امَج فاصله شده است. اگر هوا صاف باشد، مى‌توانى شَمَنْصِير، اين نشانه استوار و سربلند را در فراخناى ابى‌حليفاء مشاهده كنى كه اكنون به كوه سليم معروف است و در فاصله چهل كيلومترى شمال شرقى اين بلندى قرار دارد.
اما از ناحيه شمال، سنگلاخ الخُلَيصيَه، منسوب به خليص به شكل مستطيلى از شرق به غرب گسترده شده است. اين سنگلاخ دشت غران را از شمال احاطه كرده است؛ به‌طورى كه هيچ راه عبورى از آن وجود ندارد. وضع كوه‌هايى كه در بين واديه به چشم مى‌خورد، نيز به همين شكل است. فاصله سنگلاخ از اينجا 25 كيلومتر است. هنگامى كه به سمت چپ خويش مى‌نگرى، مى‌بينى كه سنگلاخ‌ها به طرف شمال غربى كشيده شده است. حره نِقْرى كه عمير ابن الجعد القهدى درباره روز حشاش از آن ياد كرده است و بعد سنگلاخ عويجاء (مصغر عوجاء)