17

درآمد

در بين مردم شايع شده كه همه روايات مربوط به زيارت، ضعيف؛ بلكه ساختگى است. چنين بينشى، بدون ترديد اشتباه است و با قواعد حديث‌شناسى سازگار نيست. گفته «ذهبى» كه خود حافظ روايات و ناقد حديث زيارت است، براى اهل خرد كافى است؛ وى مى‌گويد: «همه طرق اين احاديث، اندكى ضعيف است؛ ولى بخشى از اين طُرق به وسيله بخشى ديگر تقويت مى‌شود؛ زيرا در ميان كسانى‌كه آنها را روايت كرده‌اند، متّهم به دروغگويى وجود ندارد». اين مطلب را «سخاوى» نقل كرده و در كتاب «المقاصد الحسنه» ¹ آورده است.

ريشه اين اشتباه، اعتماد بر كتاب «الصارم المُنكي في الرد علي السُبكي» نوشته «حافظ ابوعبدالله محمّد بن احمد بن عبدالهادي» است. بسيارى از نويسندگان، چه آنها كه به ثبت احاديث اشتغال دارند و چه ديگران، مطالب را به اين كتاب ارجاع داده‌اند؛ اما من به سبب تمايل به تحقيق و بررسى بيشتر در خصوص اين گفته، به سكوت بسنده مى‌كنم.