75
چگونگى پيدايش
در پايين‌دست بين‌النهرين شهرهاى هفت‌گانه‌اى به وجود آمد كه بزرگ‌ترين آنها مدائن بود. شش شهر ديگر قادسيه، روميه، بابل، حلوان و نهروان بودند. 1
مناطق خوش آب و هواى عربستان در آخرين قرن قبل از طلوع اسلام، زير نفوذ سه دولت بزرگ ايران، روم و حبشه بود. در اثر مجاورت با اين دولت‌ها و رقابت شديد و دائمى كه بين آنان در جريان بود، در مرزهاى عربستان، دولت‌هاى نيمه مستقلى شكل گرفت كه هر كدام تابع دولت هم‌جوار خويش بود و حيره نيز چنين وضعى داشت. 2
در اوايل قرن سوم ميلادى عده‌اى از طوايف عرب در پايان روزگار اشكانيان، رو به كرانه فرات آوردند و بر بخش‌هايى از بين‌النهرين دست يافتند. اين مهاجرين رفته رفته روستاها و قلعه‌هايى بنا كردند كه از پيوستن آنها به يك‌ديگر، شهرهايى پديد آمد كه حيره از جمله آنها بود و در جايى نزديك محل كنونى كوفه در كنار بيابان قرار داشت. آب و هواى قابل تحمل، فراوانى جويبارهاى فرات، مساعد بودن شرايط طبيعى و هموار بودن زمين موجب آبادانى و توسعه اين سرزمين گرديد و توانست صحراگردان و چادرنشينان را به سوى تمدن پيش بَرد. 3