38
سببها نور يقذفه الله تعالى في قلب عبده، و حقيقتها انّها خواطر يهجم على القلب و يثب عليه كوثوب الأسد على الفريسة، و منها اشتقاقها. و هذه الفراسة على حسب قوة الايمان، فمن كان اقوى ايماناً فهو احد فراسة. قال ابوسليمان الداراني رحمه الله: الفراسة مكاشفة النفس و معاينة الغيب، و هي من مقامات الايمان. 1
سپس بدان كه رسول خدا(ص) فرمود: بپرهيز از زيركى مؤمن؛ زيرا كه او با نور خدا مى‌بيند. آن‌گاه اين آيه را تلاوت نمود: (همانا در آن نشانه‌هايى است براى متوسمين) يعنى براى كسانى كه اهل فراست و زيركى هستند. اين روايت را ترمذى از ابوسعيد خدرى نقل كرده است. و از جمله امورى كه سزاوار است آگاهى دادن بر آن در اينجا اينكه زيركى مؤمن بر سه نوع است: زيركى ايمانى، و سبب آن نورى است كه خداوند متعال در قلب بنده‌اش مى‌اندازد. و حقيقت آن اين است كه آن زيركى خاطره‌هايى است كه بر قلب هجوم مى‌كند و بر آن حمله‌ور مى‌شود، همانند حمله شير بر طعمه خود، و از آن گرفته شده است. و اين زيركى بر حسب قوت ايمان مى‌باشد، و لذا هركس ايمانش قوى‌تر باشد در زيركى تيزبين‌تر است. ابوسليمان دارانى(رضى الله عنه) گفته: زيركى مكاشفه نفس و معاينه غيب است و از مقامات ايمان مى‌باشد.
5. قاضى شوكانى در ذيل آيه: عٰالِمُ الْغَيْبِ فَلاٰ يُظْهِرُ عَلىٰ غَيْبِهِ أَحَداً* إِلاّٰ مَنِ ارْتَضىٰ مِنْ رَسُولٍ مى‌گويد: