2 يٰا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاٰ تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلاّٰ أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ إِلىٰ طَعٰامٍ ؛ ¹

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! وارد خانه‌ها (يا اتاق‌هاى) پيامبر نشويد؛ تا آن كه به شما اجازه دهند و به طعام دعوت شويد.

از مجموع اين گونه آيات برمى‌آيد كه ورود سر زده و بى خبر و بدون اجازه به خانۀ ديگران، از جمله خانۀ حضرت رسول(صلى‌الله و عليه وآله)، دور از ادب و اخلاق است و اذن قبلى، نشانۀ حرمت نهادن به صاحب خانه است، حتى جبرئيل(عليه السلام) نيز هر گاه مى‌خواست به حضور پيامبر خدا برسد، كنار در، اجازه مى‌طلبيد. آن‌چه در مسجد النبى به نام «باب جبرئيل» معروف است، جايگاه ايستادن جبرئيل(عليه السلام) در وقت اذن دخول خواستن از پيغمبر خدا(صلى‌الله و عليه وآله) بوده است.

حرم‌هاى معصومين (عليهم‌السلام) به دليل آن‌كه مدفن كسانى است كه زنده و مردۀ آنان يكسان است و زائران را مى‌بينند و مى‌شناسند و سلام‌ها را جواب مى‌دهند، در حكم خانۀ آنان است. از اين رو، رعايت ادب، اقتضا مى‌كند كه قبل از وارد شدن به حرم، به ارزش و قداست جايگاه و مقام و منزلت صاحب بقعه، توجه كنيم و از خدا و فرشتگان و رسول خدا و امامان (عليهم‌السلام)، اذن بطلبيم.

در كتاب‌هاى دعا و زيارت، براى زيارت حرم حضرت على(عليه السلام) آدابى ذكر شده كه به نحوى، قدم به قدم، اذن ورود خواستن براى تشرّف است.

هنگام ورود به دروازۀ نجف، دعاى خاصّى نقل شده است. وقتى زائر، وارد شهر مى‌شود، دعاى ويژه‌اى دارد.هنگام رسيدن به درگاه حرم، آن درگاه را آستانۀ خدا دانستن و وقوف در درگاه والاى منتسب به پروردگار، مضمون دعاى خاصى آن است. هنگام رسيدن به در صحن، هنگام ورود به صحن شريف، هنگام رسيدن به رواق، وقت ورود به رواق و هنگام قرار گرفتن رو به روى قبر مطهر، براى همۀ اين مراحل، ذكرها و دعاهايى است كه زائر را به جايگاه والا و حرمت معنوى زيارتگاه توجه مى‌دهد و ادب او را نسبت به صاحب قبر مطهر، نشان مى‌دهد. ² همۀ اينهاقدم به قدم، وارد شدن به حريم حرم يك امام، با آمادگى روحى و اجازه خواستن براى عتبه بوسى است.

دعايى كه به عنوان«اذن دخول» در كتاب‌هاى دعا آمده است و خوب است هنگام زيارت حرم نبوى يا بارگاه هر يك از معصومين (عليهم السلام) خوانده شود، همۀ مضامين ياد شده را در بر دارد. آن چه به عنوان اذن دخول هر يك از حرم‌هاى شريف در مفاتيح الجنان، به نقل از مرحوم كفعمى آمده است، بسيار زيباست واين گونه آغاز مى‌شود:

«اللهّم انّى وقفت على باب من ابواب بيوت نبيّك... . ³

مضمون اين اذن دخول، چنين است:

خداوندا! من در آستانۀ درى از درهاى خانۀ پيامبرت ايستاده‌ام، تو مردم را از اين كه بدون اجازه وارد آن شوند، نهى كرده و فرموده‌اى: اى اهل ايمان! وارد خانه‌هاى