77
يادآورى:
1. استصحاب نزد عامه عبارت است از: «الظن ببقاء الحكم في الحال أو الاستقبال، بناء على ثبوته في الماضي و عدم تغييره».
2. در واقع اجماع مسلمانان حتى زيدى‌ها و ظاهرى‌ها استصحاب را معتبر مى‌دانند و اختلاف در شعاع آن است. 1
12. استقراء
اماميه؛ در كتب اصولىِ اماميه، از استقراء به عنوان يك اصل و حجت معتبر، بحث نشده و اعتبار آن ثابت نيست، مگر اين‌كه به نوعى به مذاق شرع يا تنقيح مناط قطعى منجر گردد.
حنبليه و حنفيه؛ در كتب حنبليه و حنفيه نيز به اصل استقراء تصريح نشده و اعتبار آن ثابت نيست.
شافعيه و مالكيه؛ به نظر شافعى‌ها و مالكى‌ها، استقراء نيز مانند قياس و استصحاب، از ادلّه است و معتبر مى‌باشد. 2يادآورى:
1. استقراء نزد عامه يعنى: «تتبّع الحكم في جزئياته على حاله يغلب على الظن أنّه في صورة النزاع على تلك الحالة».
2. منطقيون و بعضى از اصولى‌ها استقراء را به تام و ناقص تقسيم مى‌كنند. استقراء ناقص، ظنى است و حجت نيست ولى استقراء تام، قطعى و قطعى نبودنش مورد خلاف است، اباضيه از خوارج نيز حجيّت استقراء را پذيرفته‌اند.