57ب) اصول اختصاصى مذهب مالكى:

1. عمل اهل مدينه:

به نظر مالكى‌ها عمل اهل مدينه حجت و بر خبر واحد معتبر است. حتى در صورتى كه اهل مدينه اختلاف داشتند، يك رأى بر رأى ديگر ترجيح داده مى‌شود، ولى از نظر اهل مدينه به قول سومى رجوع نمى‌شود. ¹2. مصالح مرسله:

به نظر اكثر اصوليان عامه «مصلحت» فايده و ثمره‌اى است كه بر احكام شرعى مترتب مى‌شود و مقصود شارع را از جعل احكام تأمين مى‌كند. همچنين منظور از «مرسله» آن است كه بر نص خاص شرعى تكيه نكند و از عمومات يا از حكم عقل شود.

«مصالح مرسله» بنابر آنچه شهرت يافته، از اصول اختصاصى مذهب مالكى است. به نظر مالكيه مصلحت مرسله بر خبر واحد مقدم است. ²به نظر خاصه، اگر عقل بتواند به صورت يقينى و قطعى كشف ملاك و مصلحت كند، اعتبار دارد و الاّ حجت نيست.

3. سدّ ذرايع و فتح ذرايع

ذريعه عبارت از مقدمه و وسيله‌اى است كه منجر به انجام حرام يا انجام واجب مى‌شود.

به نظر مالكى‌ها ذريعه‌اى كه به انجام حرام و پيدايش مفسده منتهى شود حرام است و اين قانون را «سدّ ذرائع» گويند و مقدمه‌اى كه به قرب الى اللّٰه و مقصد خيرى بينجامد، حكم مقصود و ذى المقدمه را پيدا مى‌كند؛ به اين اصل هم «فتح ذرايع» گويند. ³