54درتجارت و معامله با مردم اهل خبره بوده و از عرف آگاهى داشته است. 1از نظر مذهب اماميه، عرف در تشخيص معانى الفاظ و ظهور عرفى كلمات و در تشخيص موضوعات عرفى حجت است. همچنين عرف، به عنوان سيرۀ عقلا در صورتى كه در مرآى و مسمع شارع باشد و شارع از آن نهى نكرده باشد، اعتبار دارد. 2
مهمترين منابع فقهى مذهب حنفى
در مذهب حنفى كتب محمد بن حسن شيبانى، منبع اصلى و اوليه فقه حنفى محسوب مىشود. مهمترين آنها، شش كتاب است كه به آنها «ظاهرالروايه» گويند. در وصف اين شش كتاب گفتهاند: «تؤخذ بما فيها و لايرجّح عليها غيرها إلاّ بترجيح خاص».
اين شش كتاب عبارتاند از:
1. المبسوط 2. الجامع الكبير 3. الجامع الصغير 4. كتاب السير الكبير 5. كتاب السير الصغير 6. كتاب الزيادات.
افزون بر كتب محمدبن حسن شيبانى، برخى ديگر از منابع معتبر حنفيه عبارتاند از:
1. المختصر، المعروف به «الكتاب»، تأليف: احمد بن محمد القدورى البغدادى.
2. بدائع الصنائع، تأليف: علاءالدين بن مسعود كاشانى.
3. الهدايه، تأليف: على بن أبى بكر عبدالجليل المرغينانى.
4. مختصر الوقاية، تأليف: عبداللّٰه بن مسعود الحبوبى. 3
5. مذهب مالكى (دومين مذهب)
مالك بن انس (179 - 93 ه . ق.) در شهر مدينه متولد شد و به جز سفر براى حج، هرگز