28و ساختن سد و كندن كانال هاى آبيارى تلاش هاى با ارزشى را آغاز نمود، به گونه‌اى كه پس از مدتى با ساختن كانال هاى و سيع آبيارى توانستند يكى از معجزه‌هاى بشرى در زمينۀ آب رسانى به مناطق كشاورزى را از خود به يادگار بگذارند. بسيارى از باستان شناسان جهان معتقدند كه سومرى‌ها بنيانگذار قديمى ترين تمدن بشرى هستند و اين تصور نتيجۀ مطالعات باستان شناسى متعددى بوده كه در اين منطقه صورت گرفته است.
در حوالى سال 3200 قبل از ميلاد، سومرى‌ها حروف الفبا را ابداع كردند و بدين وسيله اولين ملتى بودند كه آثار مكتوب از خود برجاى گذاشتند. آنان همچنين تلاش كردند كه اين حروف را در بين ساير ملت هاى جهان منتشر سازند و بدين گونه بود كه اولين مدارس در تاريخ بشريت به وجود آمد. سومرى ها بر اثر حملات أكدى‌ها از بين رفتند.
أكدى‌ها 21592350) ق.م(:
أكدى‌ها يكى از كهن‌ترين اقوام سامى بودند كه در سرزمين بين النهرين سكونت گزيدند. آنان از دير باز در كنار سومرى‌ها ساكن بودند و عاقبت در سال2350 قبل از ميلاد موفق شدند كه به وسيلۀ سرگون أكدى قدرت را به دست آورده و امپراتورى وسيع خود را پايه گذارى كنند. سرگون أكدى در آغاز تمامى شهرهاى عراق را تصرف كرد و سپس نفوذ خود را بر سرزمين هاى عيلام، سوريه و آناتولى گسترش داد و بدين گونه بود كه اولين امپراتورى شناخته شده در جهان را به وجود آورد.