13

نقش حج در حيات سياسى امّت

حج از بُعد سياسى و اجتماعى نيز ويژگى خاص دارد كه دربارۀ آن مطالبى خواهيم آورد.

بارى، كعبه معظمه، بيت عبادت و معرفت و حج كانون هدايت، دعوت، رحمت، مغفرت، بركت و مظهر عدالت، عزت، عظمت، حريت، حرمت، امنيت، قداست، قدرت، جلالت، هويت، امامت، ولايت، محبت، برائت، ديانت، سياست، مقاومت، نهضت، معيشت، آخرت، ماديت و معنويت است. و شايد بتوان همه اين مفاهيم را در واژۀ «قياماً» كه در آيه كريمه آمده است، يافت. از اينرو نبايد از اين واژه به سادگى گذشت.

قيام يعنى چه؟

راغب گويد:

«القِيامُ ما يَقومُ به الشيءُ كالعماد والسنادِ لِمَا يُعمدُ به و يُسندُ إليه» ¹

«قيام چيزى را گويند كه چيز ديگرى بدان قوام گيرد و به اتكاى آن بايستد...»

اگر به ژرفاى اين واژه و مشتقات و هم‌خانواده‌هايش در قرآن بنگريم، نتيجه خواهيم گرفت كه همۀ مسؤوليت‌ها و ارزشها در پرتو قيام است؛ «قيامٌ للّٰهِ» و اين هر نوع قيامى را كه براى خدا باشد دربر مى‌گيرد؛ مانند قيام رسالتداران توحيد براى دعوت و هدايت؛ ²يٰا أَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ * قُمْ فَأَنْذِرْ وَ أَنَّهُ لَمّٰا قٰامَ عَبْدُ اللّٰهِ ³