13از احكام اسلام كه امام خمينى(رحمه الله) آن را احيا كرد، «حج» و مناسك آن بود. ايشان با انتخاب اميرالحاج و توصيه‌هاى مشفقانه به مسئولان و زائران و صدور پيام‌هاى پرمحتوا از آموزه‌هاى اسلام براى كنگره جهانى حج، تحول عظيم فردى و اجتماعى در حج ايجاد كرد. ولى استكبار جهانى برگزارى چنين مراسم حجى را تاب نياورد و مردم ايران را از حج و پيام‌هاى آن پيرطريقت محروم كرد.
پس از رحلت امام خمينى(رحمه الله)، زمينه بهره‌گيرى از حج، با تدابير مقام معظم رهبرى فراهم شد و شاگرد آن پير فرزانه، حضرت آيت‌الله خامنه‌اى مدظله العالى، اين سنت حسنه را ادامه داد. ايشان هر ساله با فرا رسيدن ايام حج، ابعاد گوناگون اين عبادت جمعى و نقشى كه اين اجتماع عظيم، در سرنوشت فردى و اجتماعى مسلمانان دارد، تبيين مى‌كند و مسلمانان را با وظيفه سنگينشان آشنا مى‌سازد.
در اين اثر به ابعاد گوناگون اخلاقى حج از ديدگاه ايشان پرداخته مى‌شود و با بهره‌گيرى از آيات و روايات، اين ديدگاه‌هاى رفيع، تبيين و تحليل مى‌گردد.