18 تحقيق، درصدد تبيين رويكرد تبليغى حج است.
وقتى به جايگاه رفيع حج در اديان مختلف ابراهيمى و سابقه كهن آن در تاريخ بشر توجه مىكنيم، بيشتر به موقعيت متمايز و ويژه آن در مسير كمال انسانى پىمىبريم. افزون بر اين، ويژگىهاى مكانى، عبادى و ارتباطى حج، زمينه و فرصتهاى متعدد و بىنظيرى را براى تحقق اهداف و برنامههاى تبليغى اسلام ايجاد مىكند كه درخور بررسى و تبيين است. يكى از ويژگىهاى ابعاد تبليغى حج، گستردگى آن است؛ چراكه نه تنها هنگام برگزارى اعمال، بلكه قبل و بعد از حج را دربرمىگيرد و فراتر از ابعاد فردى، در عرصه اجتماعى و حتى بينالمللى براى تبيين معارف اسلامى و ارائه اقتدار اسلام به جهان، درخور بررسى است.
اين تحقيق، بر ظرفيتهاى تبليغى حج براى زائران در تمامى سفر حتى قبل و بعد از آن تمركز دارد. در اين رويكرد، روحانى كاروان، مبلّغ و فرستنده پيام و زائران بيتالله الحرام، مخاطب تبليغ مىباشند. البته در برخى موارد، مثل ايام سفر و پس از آن، زائران نيز مبلّغ و فرستنده پيامهاى تبليغى حج به حساب مىآيند و روشن است كه مخاطب آنها، افراد جامعه يا بستگان خواهند بود. البته موانع تبليغى (پارازيت) نيز در اين سفر وجود دارد كه بايد شناسايى و راههاى غلبه بر آن بيان شود.
در اين تحقيق سعى شده است از سويى به مبانى نظرى مباحث پرداخته شود تا عرصههاى جديدى از ادبيات تخصصى معارف حج تبيين گردد و از سويى، به ابعاد كاربردى تحقيق نيز توجه شود تا روحانيان محترم كاروان بتوانند از مطالب اين اثر بهره ببرند. جمع بين اين دو رويكرد، در برخى موارد، بر حجم اثر افزوده است. ولى سعى شده است مطالب در عين مختصر بودن، دقيق، كاربردى و برخاسته از مبانى نظرى علوم تبليغ و ارتباطات باشد تا فضاى تبليغى مناسبى براى معارف غنى و عميق حج طراحى شود.