32

درس سى و هشتم:بعضى از آداب حجّ

ملّا احمد نراقى

بدان كه:حجّ،اعظم اركان دين و عمده چيزهايى است كه آدمى را به حضرت ربّ العالمين نزديك مى‌سازد.و آن اهمّ تكليفات الهيّه و اصعب عبادات بدنيّه است.تارك آن از خيل يهود و نصارى محسوب،و از بهشت برين محجوب است.و اخبار در فضيلت آن،و ذمّ تارك آن مشهور،و در كتب اخبار،مسطور است.و شرايط و آداب ظاهريّه آن وظيفۀ علم فقه و در آن علم شريف مذكور.و در اينجا در چند فصل اشاره به بعضى از اسرار خفيّه و آداب باطنيّۀ آن مى‌نماييم.

فصل اوّل:بعضى از اسرار آداب باطنيّۀ حجّ

بدان كه:غرض اصلى از خلقت انسان،شناختن خدا و وصول به مرتبۀ محبّت و انس به او است.و آن موقوف است بر صفاى نفس و تجرّد آن.پس هر چه نفس انسانى صاف‌تر و تجرّد آن بيشتر شد انس و محبّت او به خدا بيشتر مى‌شود.و حصول صفاى نفس و تجرّد آن موقوف است بر دورى از شهوات طبيعيّه و بازداشتن آن از لذّات شهويّه و ترك متاع و زخارف دنيويّه و صرف جوارح و اعضا به جهت خدا در اعمال شاقّه و مداومت به ياد خدا و متوجّه ساختن دل به او.