11
حرمين شريفين
به حرم امن الهى در مكه و حرم حضرت رسول در مدينه كه هر دو داراى شرافت و قداستند، «حرمين شرفين» گفته مى‌شود و فاصله حرم پيامبر و قبرستان بقيع هم كه مرقد أئّمه در آن است، «بين الحرمين» ناميده مى‌شود.33
پى نوشت:
1. مجلسي، بحارالأنوار، ج 98، ص 186.
2. منسوب به ناصرالدين شاه قاجار.
3. شيخ عباس قمي، مفاتيح‌الجنان، آداب زيارت، ادب هفدهم.
4. همان، آداب مخصوصۀ زيارت امام حسين (ع) ادب دوازدهم.
5. لغت‌نامۀ دهخدا، واژۀ «بست» .
6. همان، واژۀ «بست نشستن» .
7. فخرالدين طريحى، مجمع‌البحرين، واژۀ «بقيع» .
8. قصص، آيه 30.
9. آل‌عمران، آيه 97.
10. احزاب، آيه 53.
11. ر. ك: مقالۀ «اذن دخول» در پيش شمارۀ اول همين فصلنامه، تابستان 88.
12. كتاب‌هاى متعددى در اين زمينه با نام «تبرك‌الصحابه» نوشته شده؛ چه از علماى شيعه و چه از عالمان اهل سنت (ر. ك: جعفر سبحانى، سيماى عقايد شيعه، ص 112) .
13. يوسف، آيه 93 - 96.
14. محدث قمى، سفينةالبحار، ج 2، ص 103.
15. بحارالأنوار، ج 82، ص 153 و 334.
16. صحيفه نور، ج20، ص 239.
17. سلمان هادى طعمه، تراث كربلا، ص129.
18. نساء، آيهْ 64. . . وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوكَ. . . .
19. ر. ك: علامه اميني، الغدير، ج5، ص143.
20. همان، ص144 و ج3 ص293.
21. ر. ك: علامه سيدمرتضى عسكرى، «معالم المدرستين» ، ج1 ص33؛ علامه طباطبائى، الميزان» ، ج10 ص304 و رضوانى، «شيعه‌شناسى و پاسخ به شبهات» ، ج1 ص154 و 169.
22. جعفر سبحانى، فروغ ابديت، ص811.
23. ر. ك: جواد محدثى، فرهنگ عاشورا، «واژهْ كليددار» .
24. لغت‌نامه دهخدا، واژهْ «چاووش» .
25. ر. ك: جابر عناصرى، درآمدى بر نمايش و نيايش در ايران.
26. مجلسى، بحارالأنوار، ج50، ص225.
27. همان، ج 96، ص 361.
28. ابراهيم، آيهْ 35.
29. عنكبوت، آيهْ 67.
30. بحارالأنوار، ج 97، ص 399.
31. همان، ج 25، ص 5.
32. همان، ج 67، ص 25 ذيل حديث 27.
33. همان، ج 22، ص 428.