11
(و من نسى الغسل او فاته لعلّة فليغتسل بعد العصر او يوم السّبت)
كسى كه غسل جمعه را فراموش كند يا از او فوت شود بواسطه سببى از اشغال ضروريه پس بايد كه بعد از عصر يا روز شنبه قضا كند در حديث موثق كالصحيح وارد شده است از حضرت امام جعفر صادق صلوات اللّٰه عليه كه فرمودند كه اگر كسى را غسل جمعه فوت شود تا شب به جا مى‌آورد، و اگر فوت شود از او در روز جمعه در روز شنبه غسل مى‌كند.
و در روايت موثق سماعه آنست كه اگر او را فوت شود در اول روز غسل جمعه قضا مى‌كند غسل را در آخر روز، و اگر آب نيابد روز شنبه قضا مى‌كند و در حديث صحيح حماد از حريز از بعضى اصحاب ما از حضرت امام محمد باقر صلوات اللّٰه عليه وارد است كه ناچار است از غسل روز جمعه در حضر و سفر پس اگر كسى فراموش كند روز ديگر به جا آورد و ظاهر اين اخبار آنست كه قضا را روز جمعه يا روز شنبه به جا آورد و در شب شنبه حديثى وارد نشده است صريحا، و هم چنين در شب جمعه.
و محتمل است كه مراد از يوم شبانه رور باشد و ليكن به احتمال مشكل است حكم كردن در احكام الهى و ليكن اكثر علما در مستحبات به همين اكتفا مى‌نمايند كه بعضى از علما گفته باشند و دور نيست كه به گفته قدما عمل توان نمود چون ايشان ارباب نصوصند و بى‌نصى حكم بر چيزى نمى‌كنند.
اما متاخران كه به استنباط عمل مى‌كنند مشكل است اعتماد نمودن چنانكه در اين مسأله ذكر كرده‌اند كه هر گاه روز پنجشنبه غسل توان كرد در شب جمعه بطريق اولى مى‌توان كردن و عبارت فايده غسل جمعه كه مى‌آيد و ظاهر است كه عبارت سابق عموم ندارد و شايد كه خصوصيت روز را مدخلى باشد و هم چنين در قضا با آن كه فايده ظاهر نيست در آن مگر تعبد و ليكن عبارت فقه رضوى